بر اساس گزارش آناژورنال، عراق در اواخر اکتبر اقدام به طبقهبندی حزبالله لبنان و جنبش انصارالله یمن بهعنوان گروههای تروریستی و مسدودسازی داراییهای مرتبط با آنها کرده بود.
این تصمیم پس از انتشار در روزنامه رسمی عراق در میانه نوامبر لازمالاجرا اعلام شد، اما ساعاتی بعد، خبری مبنی بر تکذیب رسمی آن از سوی کمیته مسدودسازی داراییهای تروریستها منتشر شد.
تصمیم شماره ۶۱ چه میگوید و چه گروههایی را شامل میشود؟
طبق اسناد منتشرشده، تصمیم شماره ۶۱ کمیته عالی مسدودسازی داراییهای تروریستی، نام ۲۴ سازمان از جمله حزبالله و گروه موسوم به انصارالله یمن را در فهرست مورد نظر قرار داده و دستور داده بود:
- هرگونه دارایی مرتبط در داخل عراق مسدود شود
- نقلوانتقال مالی مشکوک رصد گردد
- همکاری نهادی میان سازمانهای امنیتی و مالی افزایش یابد
این کمیته تحت ریاست علی محسن العلاق، رئیس بانک مرکزی عراق و با حضور نمایندگان وزارتخانهها و نهادهای کلیدی از جمله:
دارایی، کشور، خارجه، دادگستری، تجارت، ارتباطات، علوم و فناوری، نهاد مبارزه با پولشویی و دستگاههای امنیتی تشکیل شده است.
هدف واقعی این تصمیم چه بوده است؟
یک مشاور دولتی در گفتوگو با رسانه «العرب جدید» اعلام کرده است که این اقدام در درجه اول مالی و اقتصادی بوده و با هدف:
- پاسخ به مطالبات وزارت خزانهداری آمریکا
- جلوگیری از تحریم بانک مرکزی عراق
- حفاظت از شرکت نفتی سومو (SOMO)
اتخاذ شده است.
به گفته این مشاور:
«عراق تحت فشار فعلی نمیتواند از این تعهدات اجتناب کند. این تصمیم بیشتر مالی است تا سیاسی و لزوماً پیامد سیاسی بههمراه نخواهد داشت.»
واکنشها در داخل عراق چگونه بود؟
نامگذاری احتمالی این گروهها با واکنش منفی برخی چهرههای نزدیک به جریانهای همسو با ایران مواجه شد.
مصطفی سند، نماینده پارلمان عراق در انتقادی تند نوشت:
«عراق در حالی حوثیها و حزبالله را تروریست میخواند که ترامپ را برای جایزه صلح نوبل معرفی میکند.»
همچنین علی الشمری، فعال سیاسی، اعلام کرد:
هرگونه پول مرتبط با این گروهها که وارد عراق شود، مسدود خواهد شد.
در مقابل، دولت عراق هنوز موضع رسمی و قطعی درباره ابعاد دقیق این تصمیم اعلام نکرده است.
نقش آمریکا و ایران در این معادله چیست؟
این تصمیم در شرایطی اتخاذ شده که دونالد ترامپ همچنان سیاست فشار حداکثری بر ایران را دنبال میکند. از سوی دیگر، ایران طی سالهای اخیر عراق را بهعنوان یک مسیر حیاتی اقتصادی در شرایط تحریم در نظر گرفته است.
به همین دلیل، بغداد در تلاش است میان:
- روابط راهبردی با ایالات متحده
- پیوندهای سیاسی و مذهبی با ایران
تعادلی شکننده برقرار کند؛ تعادلی که تصمیمهای اخیر را به شدت حساس و بحثبرانگیز کرده است.
آیا این تصمیم واقعاً اجرا میشود؟
یک منبع سیاسی نزدیک به یکی از گروههای مسلح در بغداد به «العربی الجدید» گفته است این تصمیم حدود یک ماه پیش اتخاذ شده و نهادهای رسمی متعددی از جمله دیوان عالی فدرال در آن نقش داشتهاند.
وی تأکید کرده این اقدام:
- بیشتر جنبه اقتصادی و اداری دارد
- در گذشته نیز نمونههایی از آن اتفاق افتاده
- و الزاماً بر فعالیت گروههای همسو با محور مقاومت تأثیر مستقیم نخواهد داشت
سوالات متداول:
آیا عراق رسماً حزبالله و انصارالله را تروریستی اعلام کرد؟
بهطور رسمی تأیید نشده و کمیته مسدودسازی داراییها خبر اولیه را تکذیب کرده است، اما اسناد طبقهبندی وجود دارد.
هدف عراق از این تصمیم چه بوده است؟
جلوگیری از تحریم بانک مرکزی و شرکتهای مهم مانند سومو و پایبندی به الزامات مالی آمریکا.
چه نهادی این تصمیم را صادر کرده است؟
کمیته عالی مسدودسازی داراییهای تروریستها به ریاست رئیس بانک مرکزی عراق.
آیا این تصمیم سیاسی است یا مالی؟
به گفته منابع دولتی، این اقدام بیشتر مالی است تا سیاسی.
واکنش سیاستمداران عراقی چگونه بود؟
برخی از نمایندگان و فعالان نزدیک به گروههای مقاومت واکنش تند و انتقادی داشتند.
آیا این تصمیم بر معادلات منطقهای اثر خواهد گذاشت؟
در صورت اجرای کامل، میتواند بر روابط عراق با ایران و آمریکا تأثیر بگذارد، اما منابع میگویند اثر مستقیم کوتاهمدت نخواهد داشت.
