سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با ابراز نگرانی از افزایش تنش‌های اخیر بین پاکستان و افغانستان، بر ضرورت خویشتنداری، گفت‌وگو و احترام متقابل به تمامیت ارضی دو کشور تأکید کرد. ایران همچنین آمادگی خود را برای میانجیگری و کمک به کاهش تنش‌ها اعلام کرده است.
چه کسی و در چه شرایطی این موضع را اعلام کرد؟
به گزارش آناژورنال، اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، روز یکشنبه در واکنش به تحولات چند روز گذشته میان اسلام‌آباد و کابل گفت: «جمهوری اسلامی ایران اهمیت اساسی برای حفظ صلح و ثبات در محیط پیرامونی قائل است و آماده هرگونه مساعدت برای کاهش تنش بین دو کشور همسایه و مسلمان می‌باشد.»
او ضمن ابراز نگرانی از درگیری‌های مرزی اخیر، از دو طرف خواست از هرگونه اقدام تحریک‌آمیز خودداری کرده و اختلافات را از مسیر گفت‌وگو و دیپلماسی حل کنند.
ریشه تنش‌های اخیر پاکستان و افغانستان چیست؟
در روزهای گذشته، درگیری‌های مرزی بین نیروهای پاکستانی و طالبان افغان در مناطق مرزی «چمن» و «اسپین بولدک» شدت گرفته است. این درگیری‌ها به بسته شدن گذرگاه‌های تجاری و افزایش نگرانی‌های امنیتی در مرز مشترک دو کشور منجر شده است.
برخی منابع منطقه‌ای از تلفات انسانی در هر دو طرف خبر داده‌اند، هرچند آمار رسمی هنوز منتشر نشده است.
موضع ایران چه اهمیتی دارد؟
ایران که با هر دو کشور روابط دیپلماتیک فعال دارد، در سال‌های اخیر نقش میانجیگری در بحران‌های منطقه‌ای از جمله افغانستان، یمن و سوریه را دنبال کرده است.
تحلیلگران معتقدند اعلام آمادگی تهران برای میانجیگری در بحران پاکستان و افغانستان می‌تواند از تشدید درگیری‌های مرزی جلوگیری کرده و مسیر گفت‌وگوهای امنیتی منطقه‌ای را باز نگه دارد.
ایران چه رویکردی را دنبال می‌کند؟
بر اساس مواضع رسمی وزارت خارجه، ایران بر اصول همزیستی مسالمت‌آمیز، احترام به تمامیت ارضی کشورها و پرهیز از مداخله خارجی تأکید دارد.
به گفته ناظران سیاسی، تهران تلاش می‌کند با تکیه بر دیپلماسی همسایگی و روابط اسلامی مشترک، زمینه را برای کاهش تنش و افزایش همکاری‌های منطقه‌ای فراهم کند.
آیا احتمال میانجیگری رسمی وجود دارد؟
منابع نزدیک به وزارت خارجه احتمال داده‌اند در صورت تمایل دو طرف، ایران بتواند میزبان نشست‌های گفت‌وگوی مستقیم بین مقامات اسلام‌آباد و کابل باشد.
در حال حاضر هیچ طرح رسمی اعلام نشده، اما تحرکات دیپلماتیک تهران در مسیر آماده‌سازی گفت‌وگوها آغاز شده است.
سؤالات متداول:
۱. علت اصلی تنش بین پاکستان و افغانستان چیست؟
اختلافات مرزی در مناطق چمن و اسپین بولدک و اتهام به عبور غیرقانونی از مرز باعث تشدید درگیری‌ها شده است.
۲. موضع رسمی ایران در قبال این بحران چیست؟
ایران خواستار خویشتنداری طرفین، آغاز گفت‌وگوهای مستقیم و احترام به حاکمیت ملی هر دو کشور است.
۳. آیا ایران پیشنهاد میانجیگری رسمی داده است؟
بله، سخنگوی وزارت خارجه اعلام کرده ایران آماده هرگونه مساعدت برای کاهش تنش‌هاست.
۴. این تنش چه تأثیری بر امنیت منطقه دارد؟
تداوم درگیری‌ها می‌تواند موجب بی‌ثباتی در مرزهای شرقی، افزایش مهاجرت و تهدید تجارت منطقه‌ای شود.
۵. آیا سابقه میانجیگری ایران در بحران‌های مشابه وجود دارد؟
بله، ایران در سال‌های گذشته در پرونده‌های سوریه، یمن و افغانستان نقش میانجی فعال داشته است.
