به گزارش آناژورنال تونی بلر، نخست‌وزیر پیشین انگلیس و چهره‌ای جنجالی در سیاست جهانی، پس از پیشنهاد دونالد ترامپ برای اداره نوار غزه، دوباره به تیتر خبرها بازگشته است. او که در تاریخ خاورمیانه با نقش‌آفرینی در جنگ عراق و مأموریت شکست‌خورده در مذاکرات فلسطین شناخته می‌شود، اکنون با مخالفت شدید گروه‌های فلسطینی روبه‌رو شده است.
تونی بلر کیست و چرا دوباره نامش مطرح شد؟
بلر متولد ۱۹۵۳، از سال ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۷ نخست‌وزیر بریتانیا بود و جوان‌ترین نخست‌وزیر این کشور از سال ۱۸۱۲ به شمار می‌رود. او اصلاحاتی در حوزه‌های آموزش و بهداشت اجرا کرد، اما در سیاست خارجی به‌ویژه با حمله ۲۰۰۳ به عراق در کنار جورج بوش شناخته شد. تصمیم او برای ورود به جنگ، با اعتراض‌های میلیونی در انگلیس و سراسر جهان همراه شد و بسیاری وی را جنایتکار جنگی توصیف کردند.
نقش تونی بلر در جنگ عراق چه بود؟
- اتهام اصلی: مشارکت مستقیم در حمله به عراق به بهانه سلاح‌های کشتار جمعی.
- پیامدها: مرگ بیش از ۲۰۰ هزار عراقی و سقوط صدام حسین.
- واکنش‌ها: شکایت کانون وکلای یونان به دادگاه لاهه، گزارش چیلکات (۲۰۱۶) و برچسب «جنایتکار جنگی».
- موضع بلر: هرگز عذرخواهی نکرد و تصمیم خود را «درست» دانست.
رابطه تونی بلر با مسئله فلسطین و غزه چیست؟
بلر بین ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۵ فرستاده ویژه گروه چهارجانبه صلح خاورمیانه بود، اما نقش او به‌دلیل نزدیکی به رژیم صهیونیستی ناکام ماند. فلسطینی‌ها عملکردش را جانبدارانه می‌دانند و بسیاری او را در این حوزه چهره‌ای منفور می‌خوانند.
طرح پیشنهادی بلر برای اداره غزه چه می‌گوید؟
طبق اسناد منتشرشده:
- ساختار سلسله‌مراتبی چندلایه با مدیریت دیپلمات‌ها و بازرگانان خارجی.
- حضور هیئت نمایندگی کشورهای اسلامی برای مشروعیت‌بخشی.
- فلسطینی‌ها در پایین‌ترین سطح مدیریتی بدون جدول زمانی برای واگذاری قدرت.
این طرح از نگاه منتقدان، ابهام‌آلود و بی‌ارتباط با واقعیت‌های فلسطین است.
واکنش حماس به پیشنهاد ترامپ و بلر چه بود؟
- حسام بدران (عضو دفتر سیاسی حماس): بلر «چهره‌ای منفی» و «برادر شیطان» است.
- تأکید بر اینکه مدیریت غزه موضوعی داخلی فلسطین است و هیچ طرف خارجی حق تحمیل ندارد.
- یادآوری تصمیم حماس در دسامبر ۲۰۲۳ برای عدم اداره انحصاری غزه و دعوت به اجماع ملی.
سوالات متداول:
تونی بلر چرا برای فلسطینی‌ها چهره‌ای منفور است؟
به‌دلیل نقش مستقیم در جنگ عراق و حمایت جانبدارانه از رژیم صهیونیستی در مأموریت‌های دیپلماتیک.
نقش او در توافق «جمعه خوب» چه بود؟
بلر در سال ۱۹۹۸ به حل بحران ایرلند شمالی کمک کرد، اما این موفقیت در سایه پرونده عراق تحت‌الشعاع قرار گرفت.
آیا اداره غزه توسط شخصیت‌های خارجی سابقه دارد؟
خیر، این ایده سابقه اجرایی ندارد و همواره با مخالفت فلسطینی‌ها روبه‌رو شده است.
چرا ترامپ بلر را انتخاب کرده است؟
به‌دلیل شبکه روابط بین‌المللی بلر و سابقه حضور او در پرونده فلسطین، هرچند این انتخاب بسیار بحث‌برانگیز است.
آیا احتمال دارد طرح بلر برای غزه عملی شود؟
فعلاً هیچ اجماع منطقه‌ای یا بین‌المللی درباره این طرح وجود ندارد و مخالفت فلسطینی‌ها مانع اصلی است.
