به گزارش آناژورنال اتحادیه اروپا با پیروی از تصمیم سازمان ملل متحد، تحریم‌های تعلیق‌شده سال ۲۰۱۵ را دوباره فعال کرده است. این تحریم‌ها غنی‌سازی اورانیوم، تجارت تسلیحات و برنامه موشکی بالستیک ایران را هدف قرار می‌دهد. مکانیسم «بازگشت سریع» تحریم‌ها طبق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت توسط فرانسه، آلمان و انگلیس در روز یکشنبه فعال شد.
اتحادیه اروپا چه موضعی نسبت به دیپلماسی دارد؟
کایا کالاس اعلام کرد روابط دیپلماتیک اروپا با ایران قطع نخواهد شد و حل بحران تنها از مسیر گفت‌وگو امکان‌پذیر است. او از ایران خواست بدون تأخیر همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را طبق تعهدات قانونی در چارچوب NPT و پادمان‌ها از سر بگیرد.
واکنش ایران به تحریم‌ها چه بوده است؟
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، هفته گذشته هشدار داد که تهران ممکن است توافق بازرسی با آژانس را معلق کند و تحریم‌ها را «اقدام خصمانه» خواند. رهبر معظم انقلاب نیز اوایل ماه جاری هرگونه مذاکره مستقیم با واشنگتن را رد کرده و آمریکا را به تلاش برای تسلیم ایران متهم کرد.
سابقه تاریخی و زمینه سیاست دوگانه اروپا چیست؟
اتحادیه اروپا همزمان با تأکید بر دیپلماسی، نظام تحریمی مستقل خود علیه ایران را که شامل ادعاهایی درباره نقض حقوق بشر، گسترش سلاح و حمایت از جنگ روسیه در اوکراین است، تا آوریل ۲۰۲۶ تمدید کرده است. این امر نشان می‌دهد که سیاست «چماق و هویج» همچنان در روابط بروکسل با تهران ادامه دارد.
پیامدهای آینده برای ایران و مذاکرات چیست؟
تحلیلگران معتقدند فعال‌سازی مجدد تحریم‌ها می‌تواند روند احیای برجام را پیچیده‌تر کند و تهران را به سمت کاهش همکاری‌های هسته‌ای سوق دهد. با این حال، تأکید اروپا بر مذاکره احتمال حفظ کانال‌های دیپلماتیک و کاهش خطر تشدید تنش‌ها را زنده نگه می‌دارد.
سوالات متداول:
۱. چرا اتحادیه اروپا دوباره تحریم‌های ایران را فعال کرد؟
این اقدام در پی فعال‌سازی مکانیسم ماشه توسط فرانسه، آلمان و انگلیس انجام شد که به اتحادیه اروپا اجازه می‌دهد تحریم‌های تعلیق‌شده برجام را بازگرداند.
۲. تحریم‌های جدید شامل چه حوزه‌هایی می‌شود؟
این تحریم‌ها غنی‌سازی اورانیوم، تجارت تسلیحات و برنامه موشکی بالستیک ایران را هدف قرار می‌دهد و محدودیت‌های مالی و فنی را تشدید می‌کند.
۳. در ایران چه واکنشی به این تحریم‌ها نشان داده شده است؟
مقام‌های ایرانی از جمله وزیر امور خارجه عباس عراقچی هشدار داده‌اند ممکن است توافق بازرسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را تعلیق کنند.
۴. غنی‌سازی اورانیوم دقیقاً چیست و چرا حساس است؟
غنی‌سازی فرآیندی است که در آن درصد ایزوتوپ اورانیوم-۲۳۵ افزایش می‌یابد و می‌تواند برای سوخت هسته‌ای یا ساخت سلاح استفاده شود؛ به همین دلیل جامعه بین‌المللی آن را حساس می‌داند.
۵. آیا بازگشت تحریم‌ها به معنای پایان دیپلماسی است؟
به گفته کایا کالاس و مقام‌های اروپایی، بازگشت تحریم‌ها پایان دیپلماسی نیست و گفت‌وگو با ایران ادامه خواهد داشت.
۶. آینده مذاکرات هسته‌ای ایران با اروپا چگونه خواهد بود؟
کارشناسان معتقدند این تحریم‌ها فرآیند احیای برجام را دشوار می‌کند اما تأکید اروپا بر مذاکره می‌تواند کانال دیپلماتیک را باز نگه دارد.
