به گزارش آناژورنال، روز ۱۹ شهریور ۱۴۰۴ هجری شمسی مطابق با ۱۷ ربیع‌الاول ۱۴۴۶ قمری، مصادف است با سالروز ولادت امام جعفر صادق (ع)، یکی از برجسته‌ترین چهره‌های علمی و معنوی تاریخ اسلام که از او با عنوان “رئیس مذهب جعفری” یاد می‌شود.
امام صادق (ع) در سال ۸۳ هجری قمری در مدینه منوره دیده به جهان گشود.
نام کامل ایشان جعفر بن محمد الصادق، کنیه‌اش ابوعبدالله و مشهورترین لقبش صادق است.
وی فرزند امام محمد باقر (ع) و پدر امام موسی کاظم (ع) و از نسل پدری به امیرالمؤمنین علی (ع) و از طرف مادری به محمد بن ابی‌بکر می‌رسد.
چرا امام جعفر صادق به “رئیس مذهب جعفری” شهرت دارد؟
دوران امامت امام صادق (ع) که حدود ۳۴ سال به طول انجامید، همزمان با ضعف و انتقال قدرت از بنی‌امیه به بنی‌عباس بود.
این تحولات سیاسی فرصتی را فراهم کرد تا امام بتواند مرکز بزرگ علمی و فقهی شیعه را پایه‌گذاری کرده و هزاران شاگرد برجسته را تربیت کند.
بزرگانی چون هشام بن حکم، زراره بن اعین، مفضل بن عمر و جابر بن حیان از جمله شاگردان ایشان هستند.
فعالیت‌های علمی امام، بنیان‌های اصلی فقه، کلام، حدیث و تفسیر قرآن را در مذهب شیعه نظام‌مند و ساختارمند ساخت و به همین جهت، مکتب فقهی شیعه به نام ایشان “مذهب جعفری” نامیده می‌شود.
جایگاه امام جعفر صادق در میان فرقه‌های اسلامی چیست؟
امام جعفر صادق نه‌تنها در میان شیعیان دوازده‌امامی به عنوان امام ششم مورد احترام است، بلکه شیعیان اسماعیلیه نیز وی را به عنوان امام پنجم می‌شناسند.
افزون بر این، علمای اهل سنت نیز به مقام علمی و معنوی ایشان احترام ویژه‌ای قائل‌اند و از ایشان با عنوان فقیه، محدث و عالم برجسته یاد می‌کنند.
پیامدهای فرهنگی و علمی مکتب امام صادق (ع)
۱. نظام‌مند کردن فقه شیعی:
امام صادق با تألیفات، مناظرات و آموزش‌های فقهی، ساختار رسمی مکتب فقهی شیعه را پایه‌گذاری کرد.
- نقش‌آفرینی در علوم عقلی و تجربی:
ایشان نخستین پیشگام در آموزش برخی مباحث فلسفی و علوم طبیعی به شاگردان خود بود. نسبت دادن شاگردی جابر بن حیان، شیمیدان معروف، به امام از همین منظر قابل بررسی است. - گسترش فرهنگ گفت‌وگو و مناظره علمی:
امام در مواجهه با نحله‌های مختلف فکری مانند معتزله، مرجئه و اهل حدیث با منطق و استدلال گفت‌وگو می‌کرد و موجب تقویت عقلانیت دینی در جامعه اسلامی شد.
سؤالات متداول:
۱. امام جعفر صادق در چه تاریخی متولد شد؟
ایشان در ۱۷ ربیع‌الاول سال ۸۳ هجری قمری در مدینه به دنیا آمدند.
۲. چرا امام جعفر صادق به رئیس مذهب جعفری معروف است؟
به دلیل نقش تعیین‌کننده ایشان در شکل‌دهی به فقه، کلام و نظام فکری شیعه دوازده‌امامی، این مذهب به نام او “جعفری” خوانده می‌شود.
۳. نسب امام جعفر صادق به کجا بازمی‌گردد؟
از طرف پدر به علی بن ابی‌طالب (ع) و از طرف مادر به محمد بن ابی‌بکر، از یاران نزدیک امام علی (ع).
۴. شاگردان برجسته امام صادق چه کسانی بودند؟
افرادی چون زراره بن اعین، هشام بن حکم، جابر بن حیان، مفضل بن عمر از شاگردان مشهور ایشان هستند.
۵. سالروز تولد امام جعفر صادق در تقویم شمسی چه روزی است؟
در سال ۱۴۰۴ هجری شمسی، سالروز تولد ایشان مصادف است با ۱۹ شهریور.
