به گزارش آناژورنال، ۱۳ شهریور ماه هر سال به مناسبت تصویب قانون بخش تعاونی در اصل ۴۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۷۰، روز تعاون نامگذاری شده است.
این روز یادآور اهمیت و جایگاه ویژه تعاون به عنوان یکی از بخش‌های سه‌گانه اقتصاد کشور است که در کنار بخش‌های دولتی و خصوصی، نقش مؤثری در توسعه همه‌جانبه ایران ایفا می‌کند.
تعاونی چیست و چرا اهمیت دارد؟
تعاونی‌ها، سازمان‌های مردمی و اقتصادی هستند که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم در تولید ملی، ایجاد اشتغال و کارآفرینی مشارکت دارند و معمولاً مالکیت مستقلی دارند.
آنها با پیروی از اصول بین‌المللی تعاون، به رشد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه کمک می‌کنند.
قانون اساسی ایران در اصل ۴۴، تعاونی‌ها را به عنوان بخشی از ساختار اقتصادی رسمی کشور پذیرفته و حمایت قانونی از آنها را تضمین کرده است.
چه ویژگی‌هایی تعاونی‌ها را متمایز می‌کند؟
تعاونی‌ها با کاهش هزینه‌ها و استفاده بهینه از منابع، نقش کلیدی در بهبود اقتصاد داخلی دارند.
سیاست‌های کلی اصل ۴۴ شامل تخفیف‌های مالیاتی، تسهیلات اعتباری و حمایت‌های دولت از تعاونی‌هاست تا زمینه رشد و رقابت‌پذیری آنها فراهم شود.
این موضوع باعث شده تا تعاونی‌ها در فرآیند خصوصی‌سازی و افزایش مشارکت مردم در اقتصاد نقش بسزایی ایفا کنند.
انواع شرکت‌های تعاونی
شرکت‌های تعاونی بر اساس نوع فعالیت به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
- تعاونی تولیدی: فعال در بخش کشاورزی، دامداری، صنعت، معدن و موارد مشابه، که یک واحد تولیدی را اداره می‌کنند.
- تعاونی توزیعی: فعال در تهیه و توزیع کالا، مسکن، خدمات و نیازمندی‌های اعضا.
همچنین تعاونی‌ها از نظر عضویت به دو نوع «عام» و «خاص» تقسیم می‌شوند. تعاونی عام عضویت آزاد دارد و حداقل ۵۰۰ عضو باید داشته باشد، در حالی که تعاونی خاص مختص گروه‌های مشخص مانند کارگران، دانشجویان و صنوف خاص است.
تعاونی‌ها و افزایش صادرات
یکی از مزایای مهم تعاونی‌ها، کار گروهی و مشارکت عمومی است که می‌تواند زمینه‌ساز افزایش صادرات کشور باشد.
البته محدودیت‌هایی مانند کمبود سرمایه، ضعف مدیریت و موانع اداری از جمله چالش‌های داخلی به شمار می‌آیند.
با این حال، تعاونی‌ها به دلیل بهره‌مندی از تخفیف‌های مالیاتی و تسهیلات مالی، جایگاه ممتاز و ویژه‌ای در اقتصاد ملی و رشد صادرات دارند.
سوالات متداول:
۱. روز تعاون چه روزی است و چرا اهمیت دارد؟
روز تعاون در ایران ۱۳ شهریور نامگذاری شده است و به مناسبت تصویب قانون بخش تعاون در اصل ۴۴ قانون اساسی است که تعاون را به عنوان رکن مهمی از نظام اقتصادی کشور معرفی می‌کند.
۲. تعاونی چیست و چه نقشی در اقتصاد دارد؟
تعاونی‌ها سازمان‌های اقتصادی مردمی با مالکیت مستقل هستند که در تولید، اشتغال و کارآفرینی مشارکت دارند و نقش مهمی در عدالت اقتصادی و توسعه پایدار ایفا می‌کنند.
۳. انواع شرکت‌های تعاونی چگونه تقسیم‌بندی می‌شوند؟
تعاونی‌ها بر اساس نوع فعالیت به تولیدی و توزیعی و بر اساس عضویت به عام (عضویت آزاد) و خاص (عضویت محدود به گروه‌های مشخص) تقسیم می‌شوند.
۴. دولت چگونه از تعاونی‌ها حمایت می‌کند؟
دولت از طریق تخفیف مالیاتی، ارائه تسهیلات اعتباری، حمایت‌های قانونی و تسهیل فرآیندهای اداری، زمینه رشد و توسعه بخش تعاون را فراهم می‌کند.
۵. تعاونی‌ها چه تأثیری در افزایش صادرات دارند؟
تعاونی‌ها به واسطه کار گروهی، افزایش اشتغال و بهره‌مندی از مزایای مالی، می‌توانند نقش مهمی در افزایش صادرات کالاهای داخلی داشته باشند، هرچند با چالش‌هایی مانند کمبود سرمایه و محدودیت‌های اداری مواجه‌اند.
