به گزارش آناژورنال به نقل از تلگراف، افسردگی یکی از شایع‌ترین اختلالات روانی است که حدود یک‌چهارم جمعیت جهان را در طول زندگی خود تحت تأثیر قرار می‌دهد.
با وجود پیشرفتهای گسترده، درمان این بیماری هنوز چالش‌برانگیز است و بسیاری بیماران پاسخ کامل به داروهای ضدافسردگی نمی‌دهند.
بر اساس پژوهش‌های جدید، افسردگی به سه نوع اصلی تقسیم می‌شود که هرکدام با الگوهای متفاوتی از علائم و تغییرات مغزی همراه است.
پروفسور جاناتان رویزر، استاد علوم اعصاب دانشگاه کالج لندن، با استفاده از تصویربرداری fMRI در مغز بیماران، دریافته که افسردگی ترکیبی از اختلالات چند بعدی است و نباید به عنوان یک بیماری واحد دیده شود.
افسردگی چیست؟
افسردگی حالتی روانی است که معمولاً با خلق پایین مداوم و کاهش علاقه و لذت در فعالیت‌ها همراه است.
هرچند خلق پایین شایع‌ترین علامت محسوب می‌شود، اما امکان تشخیص افسردگی حتی بدون آن نیز وجود دارد.
علائم متنوعی مانند اختلال خواب، احساس گناه بی‌مورد و خستگی مفرط می‌توانند در ترکیب‌های مختلفی بروز کنند.
سه نوع اصلی افسردگی
مطالعه‌ای در دانشگاه واشینگتن سه الگوی اصلی افسردگی را شناسایی کرده است:
- خلق پایین بدون کاهش انگیزه: شامل احساس غم، بی‌حسی، عصبانیت، شرم بی‌دلیل و نگاه منفی به خود.
- کاهش انگیزه بدون خلق پایین: علائمی مانند خستگی مداوم، مه‌مغزی، مشکل در تصمیم‌گیری و کاهش میل جنسی.
- ترکیب خلق پایین و کاهش انگیزه: مجموعه‌ای از هر دو گروه علائم.
دکتر ژانین بایستربوش، نویسنده اصلی مطالعه، می‌گوید که هر کدام از این الگوها با فعالیت متفاوتی در مدارهای مغزی مرتبط هستند و این موضوع دلیل تفاوت در پاسخ بیماران به درمان‌های مختلف است.
نقش ژنتیک و التهاب در افسردگی
وراثت‌پذیری این اختلال حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد است و عوامل محیطی مانند استرس و تجربیات زندگی نیز تأثیرگذارند.
همچنین، پژوهش‌ها نشان می‌دهد التهاب مزمن بدن ممکن است باعث تغییرات مغزی شود که به افسردگی منجر می‌گردد.
به همین دلیل، ورزش و برخی داروهای ضدافسردگی که اثرات ضدالتهابی دارند، می‌توانند مؤثر باشند.
درمان‌های مناسب برای هر نوع افسردگی
دکتر یوت شلین تاکید دارد که درمان باید بر اساس نوع افسردگی هر فرد شخصی‌سازی شود:
- برای خلق پایین بدون کاهش انگیزه: داروهای ضدافسردگی (SSRI) و رفتاردرمانی شناختی (CBT) مؤثرند.
- برای خلق پایین همراه با کاهش انگیزه: روش‌های ذهن‌آگاهی و مدیتیشن به کاهش استرس کمک می‌کنند.
- برای خلق پایین شدید: روش‌های پیشرفتهای مانند تحریک عمقی مغز (DBS) و تحریک مغناطیسی مغز (TMS) به کار می‌روند.
- برای کاهش انگیزه: ورزش منظم و داروی کتامین که هنوز در برخی کشورها مجوز رسمی ندارد، گزینه‌های درمانی هستند.
پروفسور رویزر نتیجه می‌گیرد: «هیچ درمان واحدی برای افسردگی وجود ندارد و اگر یک روش نتیجه نداد، بیماران باید با پزشک خود درباره گزینه‌های دیگر صحبت کنند.»
سؤالات متداول:
افسردگی چیست و چه علائمی دارد؟
افسردگی اختلال روانی با خلق پایین مداوم، بی‌علاقگی به فعالیت‌ها، اختلال خواب و سایر علائم متنوع است.
چه نوع‌های مختلفی از افسردگی وجود دارد؟
سه نوع اصلی افسردگی شامل خلق پایین بدون کاهش انگیزه، کاهش انگیزه بدون خلق پایین و ترکیب هر دو است.
چرا درمان افسردگی دشوار است؟
زیرا افسردگی بیماری پیچیده‌ای با علل و علائم مختلف است و هر بیمار به روش درمانی متفاوتی پاسخ می‌دهد.
نقش ژنتیک و التهاب در افسردگی چیست؟
وراثت و التهاب مزمن می‌توانند به تغییرات مغزی و افزایش خطر افسردگی منجر شوند.
درمان‌های موثر برای انواع مختلف افسردگی کدامند؟
داروهای ضدافسردگی، روان‌درمانی، ورزش، مدیتیشن و روش‌های پیشرفته مانند تحریک مغزی از جمله درمان‌های موثر هستند.
