نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، روز جمعه آبان ۱۴۰۴ اعلام کرد که کشورش به خودکفایی در تولید فرآورده‌های نفتی میانی رسیده و دستور داد واردات بنزین، دیزل و نفت سفید متوقف شود. این تصمیم پس از افزایش تولید نفت و ظرفیت پالایشگاهی اتخاذ شده است.
جزئیات تصمیم عراق برای توقف واردات سوخت
طبق گزارش آناژورنال، عراق در ماه‌های اخیر تولید و صادرات نفت خود را افزایش داده است. میدان نفتی نصیریه ظرفیت خود را به ۸۰ هزار بشکه در روز رسانده و کل صادرات نفت عراق در سپتامبر ۲۰۲۵ به طور متوسط بین ۳.۴ تا ۳.۴۵ میلیون بشکه در روز بوده است.
نخست‌وزیر عراق اعلام کرده است که با افزایش ظرفیت پالایشگاهی از ۱.۳ به ۱.۵ میلیون بشکه در روز و نوسازی زیرساخت‌ها، کشور اکنون می‌تواند نیاز داخلی به فرآورده‌های نفتی میانی را تامین کند.
تاریخچه واردات سوخت عراق
عراق طی سال‌های گذشته بخش قابل توجهی از بنزین و دیزل خود را از عربستان وارد می‌کرد. با این حال، اقدامات اخیر دولت عراق در پالایشگاه‌های کربلا، بصره و کرکوک سبب کاهش واردات و صرفه‌جویی در هزینه‌ها شده است.
سال گذشته نیز معاون وزیر نفت عراق، حمید یونس، اعلام کرد که کشور در فرآورده‌های میانی به خودکفایی رسیده و تنها حدود ۴۰ هزار بشکه بنزین در روز وارد کرده است. با این حال، عراق همچنان برخی سوخت‌های با کیفیت بالاتر را وارد می‌کرد که پالایشگاه‌های داخلی قادر به تولید آن با استانداردهای یورو نبودند.
آمار واردات سوخت در سال جاری میلادی
اطلاعات گمرک امارات و هند نشان می‌دهد که عراق در نیمه اول ۲۰۲۵ حدود ۵۰ هزار بشکه بنزین در روز وارد کرده است، که کاهش چشمگیری نسبت به ۱۲۰ هزار بشکه در روز سال گذشته دارد.
تحلیلگران هشدار می‌دهند که تأمین کامل نیاز داخلی و استانداردهای کیفیتی بالا هنوز در هاله‌ای از ابهام است و نمی‌توان با قطعیت گفت عراق به تعادل کامل رسیده است.
چشم‌انداز آینده پالایش و تولید سوخت در عراق
با ادامه نوسازی پالایشگاه‌ها و توسعه میادین نفتی، عراق قصد دارد وابستگی به واردات سوخت را به حداقل برساند و همزمان با کاهش هزینه واردات، از توسعه اقتصادی و ثبات بازار انرژی داخلی حمایت کند.
پرسش های متداول:
۱. چرا عراق واردات بنزین و دیزل را متوقف کرد؟
نخست‌وزیر عراق اعلام کرده که کشور به خودکفایی در تولید فرآورده‌های نفتی میانی رسیده است و نیاز داخلی از طریق تولید و پالایش داخلی تأمین می‌شود.
۲. آیا عراق واقعاً به خودکفایی رسیده است؟
اگرچه ظرفیت تولید و پالایش افزایش یافته، اما برخی تحلیلگران معتقدند تأمین کامل نیاز داخلی و کیفیت استاندارد سوخت هنوز چالش‌برانگیز است.
۳. میزان واردات سوخت عراق در سال جاری میلادی چقدر بوده است؟
نیمه اول ۲۰۲۵، عراق حدود ۵۰ هزار بشکه بنزین در روز وارد کرده که نسبت به سال گذشته کاهش قابل توجهی داشته است.
۴. افزایش ظرفیت پالایشگاهی عراق چقدر بوده است؟
هم‌اکنون ظرفیت پالایشگاهی عراق ۱.۳ میلیون بشکه در روز است و دولت قصد دارد آن را به ۱.۵ میلیون بشکه در روز افزایش دهد.
۵. نقش میدان نفتی نصیریه در خودکفایی عراق چیست؟
تولید نفت این میدان تا ۸۰ هزار بشکه در روز افزایش یافته و سهم مهمی در افزایش ظرفیت تولید و کاهش واردات سوخت دارد.
