با ادامه روند خشک‌سالی در خاورمیانه، عقب‌نشینی آب رود فرات در منطقه سد حدیثه عراق، به کشف گنجینه‌های تاریخی، سکه‌های طلا و ویرانه‌های تمدنی باستانی منجر شده است.
برخی از این کشفیات، در بستر رودخانه و در نزدیکی محل شهرهای باستانی بین‌النهرین قرار دارند و گمانه‌زنی‌ها درباره ارتباط آنها با افسانه گنج فرات را تقویت کرده‌اند.
به گزارش آناژورنال رود فرات یکی از مهم‌ترین رودهای باستانی جهان، از کوه‌های آناتولی در ترکیه سرچشمه می‌گیرد و پس از عبور از سوریه و عراق، در نهایت به خلیج فارس می‌ریزد.
این رود، به همراه رود دجله، محور شکل‌گیری تمدن بین‌النهرین بود.
در سال‌های اخیر، کاهش بارش، برداشت بی‌رویه آب و تغییرات اقلیمی موجب خشک شدن گسترده فرات در بخش‌هایی از مسیر آن، به‌ویژه محدوده سد حدیثه در استان الانبار عراق شده است.
چه گنج هایی از دل فرات بیرون آمده است؟
با عقب‌نشینی آب‌ها در برخی از نقاط بستر فرات، ساکنان محلی و باستان‌شناسان عراقی از مشاهده اشیای فلزی، سکه‌های طلا، ظروف سفالی و ساختارهای معماری مدفون‌شده خبر داده‌اند.
تصاویری که از این اکتشافات در رسانه‌های محلی منتشر شده‌اند، نشان‌دهنده احتمال وجود گنجینه‌های باستانی مربوط به دوران بابل یا حتی پیش از آن است.
بسیاری از این اشیا در لایه‌های رسوبی عمیق و خشک‌شده بستر رود پیدا شده‌اند.
برخی شاهدان محلی مدعی‌اند که آثار سکه‌هایی با کتیبه‌های باستانی و طلاهای قالب‌زده‌شده مشاهده شده که به دوره‌های مختلفی از تمدن‌های سومری، اکدی یا بابلی تعلق دارند.
آیا این همان گنج فرات افسانه‌ای است؟
تا همین اواخر، بسیاری از پژوهشگران وجود «گنج فرات» را تنها افسانه‌ای تاریخی می‌دانستند.
اما حالا، با کشف نشانه‌های واقعی از تمدن مدفون‌شده در بستر رودخانه، فرضیه‌هایی مبنی بر واقعی بودن بخشی از این داستان‌ها مطرح شده است.
برخی از تحلیلگران معتقدند طغیان‌های تاریخی فرات در دوران باستان، مانند آنچه در زمان گیلگمش حدود ۲۶۰۰ سال قبل از میلاد رخ داد، موجب مدفون شدن کامل شهرها، معابد و گنجینه‌های سلطنتی در بستر رودخانه شده‌اند.
واکنش ها و تفسیر های مذهبی چه بوده است؟
در عراق، برخی مراجع مذهبی و گروه‌های شیعی با استناد به روایات دینی، این پدیده را با نشانه‌های ظهور امام زمان (عج) مرتبط دانسته‌اند.
در روایاتی آمده که «پدیدار شدن گنجی در فرات» یکی از نشانه‌های نزدیک بودن ظهور است.
البته این برداشت‌ها با دیدگاه‌های باستان‌شناسی و علمی فاصله دارد، اما در میان اقشار مذهبی و رسانه‌های محلی، توجه زیادی به این هم‌زمانی شده است.
سوالات متداول:
گنج فرات چیست و آیا واقعی است؟
گنج فرات به مجموعه‌ای از افسانه‌ها درباره گنجینه‌های مدفون در بستر رود فرات اشاره دارد.
با خشک شدن بخشی از این رود در عراق، نشانه‌هایی از سکه‌های طلا و آثار تمدنی کشف شده‌اند که احتمال واقعی بودن بخشی از این افسانه‌ها را تقویت می‌کند.
کشف گنج فرات در کدام منطقه رخ داده است؟
این کشفیات در نزدیکی دریاچه پشت سد حدیثه در استان الانبار عراق گزارش شده‌اند؛ منطقه‌ای که بخشی از بستر رود فرات در آن خشک شده است.
آیا این اتفاق نشانه‌ای مذهبی تلقی شده است؟
بله، برخی گروه‌های مذهبی در عراق این اتفاق را با روایات مرتبط با ظهور امام زمان (عج) مرتبط دانسته‌اند که در آنها به آشکار شدن گنجی در فرات اشاره شده است.
چه تمدن‌هایی در کنار رود فرات شکل گرفته بودند؟
رود فرات مرکز شکل‌گیری تمدن‌های باستانی مانند سومر، اکد، بابل و آشور بود. بسیاری از شهرها، معابد و کاخ‌های عظیم در امتداد این رود ساخته شده‌اند.
