بررسی نسخه چاپی روزنامه اطلاعات مورخ اول مرداد ۱۳۵۴ نشان می‌دهد که شرکت ایران‌ناسیونال، تولیدکننده خودروی پیکان، در واکنش به رواج بازار سیاه و افزایش بی‌رویه قیمت‌ها در معاملات غیررسمی، اطلاعیه‌هایی رسمی منتشر کرد.
به گزارش آناژورنال، در این اطلاعیه‌ها، ایران‌ناسیونال شرایط جدید فروش مستقیم پیکان به مصرف‌کنندگان واقعی را اعلام کرد.
این اقدام در زمانی صورت گرفت که واسطه‌گری و دلالی در بازار خودرو باعث شده بود قیمت پیکان، که آن زمان پرتقاضاترین خودرو کشور محسوب می‌شد، فراتر از نرخ رسمی کارخانه در بازار آزاد معامله شود.
اطلاعیه ایران‌ناسیونال صراحتاً اعلام می‌کرد که هدف، توزیع عادلانه خودرو و جلوگیری از سوداگری است.
به همین دلیل، در اطلاعیه‌ها آمده بود که افراد باید اسناد شناسایی معتبر ارائه دهند و تعهد کتبی بدهند که خودرو را برای مصرف شخصی خریداری می‌کنند، نه برای فروش مجدد.
بازار سیاه پیکان در دهه ۵۰ چگونه بود؟
بررسی صفحه نیازمندی‌های روزنامه اطلاعات در همان روز نیز تصویری دقیق از بازار خرید و فروش پیکان در سال ۱۳۵۴ ارائه می‌دهد.
آگهی‌های متعدد از فروش فوری پیکان صفر کیلومتر، حتی با تحویل فوری، دیده می‌شود؛ در بسیاری از این آگهی‌ها قیمت‌ها بالاتر از نرخ رسمی ایران‌ناسیونال اعلام شده‌اند.
برای مثال، در یکی از آگهی‌ها، فروشنده یک دستگاه پیکان دولوکس مدل ۱۳۵۴ را با تحویل فوری و قیمتی بالاتر از قیمت کارخانه آگهی کرده بود؛ نشانه‌ای آشکار از سودجویی دلالان و اختلال در زنجیره توزیع رسمی.
سوالات متداول:
چرا ایران‌ناسیونال در مرداد ۱۳۵۴ اطلاعیه فروش مستقیم پیکان صادر کرد؟
برای مقابله با رشد بازار سیاه و جلوگیری از سوداگری در معاملات پیکان، این شرکت اقدام به عرضه مستقیم خودرو به مصرف‌کنندگان کرد.
بازار سیاه پیکان چگونه شکل گرفت؟
به‌دلیل تقاضای بالا و عرضه محدود، دلالان خودرو را خریداری و با قیمت بالاتری در بازار آزاد می‌فروختند که باعث اختلال در توزیع عادلانه شد.
در اطلاعیه‌های ایران‌ناسیونال چه نکاتی مطرح شده بود؟
افراد باید مدارک شناسایی معتبر ارائه می‌دادند و متعهد می‌شدند خودرو را برای مصرف شخصی، نه فروش مجدد، خریداری می‌کنند.
در آگهی‌های نیازمندی روزنامه اطلاعات چه مواردی دیده می‌شد؟
آگهی‌های متعدد فروش فوری پیکان با قیمت بالاتر از نرخ کارخانه که نشان‌دهنده رواج بازار سیاه در آن مقطع بود.
