پرسیدن ساعت از یک تلفن یا لپ‌تاپ ساده است، اما برای مدل‌های زبانی مانند ChatGPT چنین کاری پیچیده محسوب می‌شود. این مدل‌ها برای پیش‌بینی متن براساس داده‌های آموزشی طراحی شده‌اند و به‌طور پیش‌فرض به اطلاعات لحظه‌ای مانند زمان، موقعیت مکانی یا ساعت سیستم دسترسی ندارند.
کاربران در ردیت و فروم‌های تخصصی بارها از این موضوع انتقاد کرده‌اند؛ زیرا ChatGPT یا پاسخ نامطمئن می‌دهد یا اعلام می‌کند که «به ساعت واقعی دستگاه دسترسی ندارد».
آیا ChatGPT می‌تواند به ساعت سیستم دسترسی داشته باشد؟
بله؛ از نظر فنی این امکان وجود دارد.
به گزارش آناژورنال طبق گفته یکی از پژوهشگران دانشگاه ادینبرو، اگر در نسخه دسکتاپ، دسترسی به ساعت سیستم فعال شود، مدل می‌تواند زمان را اعلام کند. اما OpenAI به‌صورت عمومی این قابلیت را فعال نکرده است.
دلیل تصمیم OpenAI چیست؟
«تایا کریستینسون»، سخنگوی OpenAI توضیح می‌دهد:
«مدل‌هایی که ChatGPT را تغذیه می‌کنند به‌طور داخلی ساعت ندارند و برای دریافت اطلاعات به‌روز باید از جست‌وجوی اینترنت استفاده کنند.»
چرا ارائه ساعت واقعی برای ChatGPT مشکل‌ساز می‌شود؟
«یروانت کولباشیان»، متخصص هوش مصنوعی و رباتیک می‌گوید: مشکل اصلی به پنجره زمینه‌ای (Context Window) مربوط است؛ بخشی که اطلاعات موقت چت در آن ذخیره می‌شود.
هر بار که ChatGPT ساعت را چک می‌کند، این اطلاعات وارد کانتکست می‌شود.
اگر هر دقیقه ساعت تغییر کند، انبوهی از داده‌های بی‌ارزش (نویز) وارد سیستم می‌شود و حتی می‌تواند مدل را سردرگم کند.
او مثال می‌زند:
«تصور کنید در حال گفت‌وگو هستید و کسی مدام می‌گوید الان ساعت ۵:۴۵ است… ۵:۴۶ است… ۵:۴۷ است. این روند تمرکز چت‌بات را از بین می‌برد.»
به همین دلیل، تاریخ که ثابت‌تر است، به‌راحتی می‌تواند در ابتدای گفت‌وگو تنظیم شود؛ اما ساعت واقعی نیازمند به‌روزرسانی لحظه‌ای است و پنجره زمینه‌ای را تحت فشار قرار می‌دهد.
سوالات متداول:
۱. آیا ChatGPT می‌تواند ساعت واقعی دستگاه را بخواند؟
به‌صورت عمومی خیر؛ فقط در نسخه‌هایی که دسترسی به ساعت سیستم داده شده باشد.
۲. دلیل اصلی ناتوانی ChatGPT چیست؟
نبود دسترسی داخلی به زمان و جلوگیری از ورود داده‌های لحظه‌ای به پنجره زمینه‌ای.
۳. چرا تاریخ را می‌تواند اعلام کند اما ساعت را نه؟
تاریخ ثابت‌تر است و نیازی به به‌روزرسانی دقیقه‌ای ندارد.
۴. آیا این مشکل مخصوص ChatGPT است؟
خیر؛ بسیاری از مدل‌های زبانی مانند جمینای و Claude نیز چنین محدودیتی دارند.
۵. آیا می‌توان با فعال‌سازی سرچ، ساعت را دریافت کرد؟
در برخی مواقع بله؛ اگر قابلیت جست‌وجو فعال باشد، مدل می‌تواند از اینترنت زمان را استخراج کند.
