به گزارش آناژورنال، سندی جدید از شرکت مخابرات ایران نشان می‌دهد این شرکت قصد دارد همه مشترکان را به فیبر نوری منتقل کند و کابل‌های مسی جمع‌آوری شده را به فروش برساند.
این طرح با دریافت مشوق شش میلیون تومانی دولت برای هر مشترک فعال همراه است و نگرانی‌ها از احتمال ایجاد انحصار را افزایش داده است.
جزئیات سند مخابرات برای کوچ به فیبر
سند داخلی مخابرات مسیر آینده این شرکت در حوزه دسترسی ثابت را ترسیم می‌کند: جمع‌آوری کابل‌های مسی، مهاجرت اجباری همه مشترکان به فیبر نوری و تأمین مالی پروژه از محل فروش کابل‌های جمع‌آوری‌شده و مشوق دولت.
این سند حتی روش تسویه‌حساب با پیمانکاران را مشخص کرده و نشان می‌دهد مخابرات برای «خاموش کردن مس» و جایگزینی کامل آن با فیبر عزم جدی دارد.
تجربه جهانی مهاجرت به فیبر نوری
کشورهایی مانند بریتانیا از سال‌ها پیش برنامه مهاجرت از شبکه‌های مسی قدیمی به فیبر نوری (FTTP) را آغاز کرده‌اند و فروش سرویس‌های مسی را متوقف کرده‌اند.
تجربه جهانی نشان می‌دهد تغییر به فیبر باید با الزام‌های رقابتی، حمایت از مصرف‌کننده و پیش‌بینی تمهیدات تاب‌آوری همراه باشد.
نگرانی‌ها درباره انحصار و رقابت
بخشنامه جدید مخابرات اعلام کرده همه مشترکان «بلااستثناء» باید به فیبر متصل شوند و کابل‌های مسی جمع‌آوری گردد. ارائه دسترسی فیبر به سایر اپراتورها صرفاً از طریق قراردادهای متمرکز بیت‌استریم و «در حد امکانات فنی» ممکن خواهد بود. این محدودیت می‌تواند در عمل به انحصار مخابرات و کاهش رقابت منجر شود.
ابهامات در سمت مصرف‌کنندگان
اجبار فیبر می‌تواند انتخاب مصرف‌کنندگان را محدود کند و هزینه‌ها را افزایش دهد.
بیش از ۱۰ میلیون مشترک هنوز به ADSL وابسته هستند و خرید مودم‌های FTTH نیازمند پرداخت ۱ تا ۲ میلیون تومان است.
همچنین بخشنامه فقط به تحویل یک مبدل صوتی اشاره کرده و راهکار پایداری در زمان قطع برق یا تضمین تماس‌های اضطراری مشخص نشده است.
منابع مالی پروژه و ریسک‌ها
تأمین منابع مالی پروژه بر اساس فروش کابل‌های مسی و مشوق دولت است. وابستگی به قیمت جهانی مس و نبود شاخص‌های شفاف برای «مشترک فعال» می‌تواند ریسک پروژه را افزایش دهد و امکان ایجاد رانت را بالا ببرد.
مزیت‌های طرح فیبر
یکپارچه‌سازی اجرا از نصب تجهیزات بیرونی تا دراپ داخلی توسط یک پیمانکار می‌تواند مسئولیت‌پذیری را افزایش دهد. وعده اجرای رایگان کابل‌کشی داخلی تا پایان ۱۴۰۴ و معافیت یک‌ساله تماس درون‌شبکه می‌تواند هزینه مهاجرت را کاهش دهد.
اما این مزایا در مقابل خطرات انحصار و افزایش هزینه‌ها محدود به نظر می‌رسند.
پیامدهای احتمالی و نتیجه‌گیری
ترکیب درآمد حاصل از فروش مس و مشوق دولتی می‌تواند پروژه را برای مخابرات کسب‌وکاری پرمنفعت کند، اما بدون شفافیت مالی، تضمین حقوق مصرف‌کننده و قواعد سخت‌گیرانه برای رقابت، نتیجه نهایی می‌تواند ایجاد انحصار و افزایش نارضایتی عمومی باشد.
سؤالات متداول:
سند مخابرات ایران درباره فیبر نوری چه می‌گوید؟
سند داخلی مخابرات نشان می‌دهد که همه مشترکان باید به فیبر نوری منتقل شوند و کابل‌های مسی جمع‌آوری و فروخته شود، با تأمین مالی از محل فروش مس و مشوق دولت.
چه نگرانی‌هایی درباره رقابت و انحصار وجود دارد؟
اجرای پروژه بدون تعهدات روشن برای ارائه فیبر به سایر اپراتورها می‌تواند منجر به انحصار مخابرات و کاهش رقابت شود.
این تغییر چه تأثیری بر مصرف‌کنندگان دارد؟
اجبار فیبر می‌تواند انتخاب مشترکان را محدود کند و هزینه‌ها مانند خرید مودم‌های FTTH را افزایش دهد.
منابع مالی پروژه چگونه تأمین می‌شود؟
پروژه بر اساس فروش کابل‌های مسی جمع‌آوری‌شده و دریافت شش میلیون تومان مشوق دولتی برای هر مشترک فعال تأمین مالی می‌شود.
مزیت‌های پروژه فیبر چیست؟
یکپارچه‌سازی اجرا، کابل‌کشی داخلی رایگان و معافیت یک‌ساله تماس درون‌شبکه از جمله مزایای طرح هستند، اما خطرات انحصار و افزایش هزینه‌ها همچنان باقی است.
