شرکت متا (Meta) از همکاری ۲۷ میلیارد دلاری با شرکت Blue Owl Capital برای ساخت یکی از بزرگ‌ترین دیتاسنترهای هوش مصنوعی جهان در ایالت لوییزیانا خبر داد. این پروژه با نام «هایپریون» طراحی شده و قرار است زیرساخت اصلی پردازش داده و مدل‌های هوش مصنوعی متا را تا سال ۲۰۳۰ تأمین کند.
همکاری متا و Blue Owl در پروژه ۲۷ میلیارد دلاری چیست؟
بر اساس گزارش آناژورنال توافق جدید، شرکت Blue Owl مالک ۸۰ درصد از پروژه و متا مالک ۲۰ درصد باقی‌مانده خواهد بود. متا در عین حال مسئول ساخت، مدیریت و راه‌اندازی کامل مرکز داده است. این دیتاسنتر در منطقه ریچلند پریش در ایالت لوییزیانا احداث می‌شود و به‌عنوان بخشی از زیرساخت جهانی هوش مصنوعی متا عمل خواهد کرد.
جزئیات مالی و فنی پروژه دیتاسنتر هایپریون
Blue Owl حدود ۷ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نقدی انجام داده و متا تاکنون ۳ میلیارد دلار از این مبلغ را دریافت کرده است. متا اعلام کرده این همکاری سبب افزایش سرعت ساخت، مقیاس‌پذیری و انعطاف‌پذیری فنی برای توسعه مدل‌های هوش مصنوعی آینده می‌شود.
به گفته منابع رسمی، ساخت این مجموعه بر روی زمینی به وسعت ۱۷۰۰ زمین فوتبال در حال انجام است و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰ تکمیل گردد.
چالش‌های زیست‌محیطی و مصرف انرژی
با وجود ابعاد چشمگیر پروژه، نگرانی‌هایی درباره مصرف بالای برق این مرکز داده وجود دارد. شرکت برق Entergy اعلام کرده است که دیتاسنتر متا در روزهای اوج مصرف می‌تواند دو برابر شهر نیواورلئان برق مصرف کند؛ مسئله‌ای که احتمالاً دولت ایالتی را به سمت سیاست‌های جدید تأمین انرژی پاک سوق خواهد داد.
رقابت غول‌های فناوری در توسعه زیرساخت‌های هوش مصنوعی
متا تنها بازیگر این میدان نیست. شرکت‌های گوگل، آمازون و OpenAI نیز طی سال جاری میلادی مجموعاً بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار برای ساخت مراکز داده هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری کرده‌اند.
در همین راستا، گوگل هفته گذشته از سرمایه‌گذاری ۱۵ میلیارد دلاری در جنوب هند برای ساخت بزرگ‌ترین مرکز داده هوش مصنوعی خود در خارج از ایالات متحده خبر داد.
اهمیت راهبردی دیتاسنتر هایپریون برای آینده متا
دیتاسنتر هایپریون زیرساختی حیاتی برای مدل‌های هوش مصنوعی مولد (Generative AI) متا خواهد بود. این مرکز داده قرار است توان پردازشی لازم برای پروژه‌های بزرگ این شرکت از جمله هوش مصنوعی Llama، پلتفرم متاورس Horizon و سیستم‌های شخصی‌سازی محتوای اینستاگرام و فیسبوک را تأمین کند.
سوالات متداول:
۱. (ایران‌محور) آیا متا قصد دارد پروژه مشابهی در خاورمیانه یا آسیا راه‌اندازی کند؟
متا تاکنون برنامه‌ای رسمی در خاورمیانه اعلام نکرده، اما مذاکرات اولیه با شرکای آسیایی برای توسعه مراکز داده منطقه‌ای در حال انجام است.
۲. (فنی) فناوری خنک‌سازی دیتاسنتر هایپریون چگونه است؟
این مرکز از سیستم خنک‌سازی مایع (Liquid Cooling) و مدیریت هوشمند انرژی برای کنترل حرارت استفاده می‌کند.
۳. (کاربرمحور) هدف اصلی این دیتاسنتر چیست؟
افزایش سرعت پردازش داده و آموزش مدل‌های هوش مصنوعی متا برای بهبود عملکرد محصولات مانند اینستاگرام، فیسبوک و Reality Labs.
۴. (حرفه‌ای) مالکیت Blue Owl چه معنایی برای ساختار مالی متا دارد؟
این همکاری به متا اجازه می‌دهد با کاهش هزینه‌های سرمایه‌ای مستقیم (CapEx)، تمرکز بیشتری بر توسعه نرم‌افزار و مدل‌های هوش مصنوعی داشته باشد.
۵. (کنجکاوی) چرا نام «هایپریون» برای پروژه انتخاب شده است؟
«هایپریون» در اسطوره‌شناسی یونان، تیتانِ روشنایی و بینش است؛ نامی که نماد قدرت پردازش و روشن‌گری داده‌ها محسوب می‌شود.
