وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در آیین افتتاح ساختمان جدید دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی اصفهان، با تأکید بر اهمیت نگاه انسانی اسلام، خواستار بازنگری در محتوای درسی دانشگاه‌ها و تقویت دیپلماسی علمی بین‌المللی شد و آموزش با کیفیت را اولویت نخست دانشگاه‌ها دانست.
به گزارش آناژورنال، دکتر حسین سیمایی‌صراف، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، صبح امروز پنجشنبه ۶ شهریور ۱۴۰۴، در مراسم افتتاح ساختمان جدید دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی اصفهان، با اشاره به جایگاه والای شهیدان رجایی و باهنر، تأکید کرد که هفته دولت فرصتی برای ارزیابی عملکرد دولت از نگاه جامعه است، نه صرفاً تقدیر از مسئولان.
وزیر علوم در بخشی از سخنان خود اظهار کرد:
«دانشگاه نباید تنها به علم و فناوری محدود شود، بلکه باید وجدان اخلاقی و شخصیت انسانی را نیز در دانشجویان پرورش دهد.
نگاه انسانی دین اسلام، مبتنی بر صلح، نیکی و احسان است و اگر این دیدگاه نهادینه شود، جامعه‌ای آرام‌تر خواهیم داشت.»
دانشگاه‌ها نیازمند بازنگری در دروس
دکتر سیمایی‌صراف با تأکید بر ضرورت بازنگری در محتوای آموزشی دانشگاه‌ها گفت:
«بسیاری از دروس امروزی، منسوخ شده‌اند اما همچنان تدریس می‌شوند؛ به‌جای آموزش علم، تاریخ علم آموزش داده می‌شود.
دانشگاه‌ها باید متناسب با نیازهای روز جامعه و صنعت، دروس را به‌روزرسانی کنند.
دانشگاه صنعتی اصفهان این توان را دارد که خود، بدون نیاز به دستور مرکزی، محتوای درسی را بازنگری کند؛ به‌شرط آن‌که نگاه منطقه‌ای نباشد و تصمیمات صرفاً آکادمیک باشد.»
وی افزود:
«انعطاف‌پذیری در مقررات آموزش عالی وجود دارد و ما آماده‌ایم توسعه‌ی برنامه‌های متناسب با اقتضائات دانشگاه‌ها را حمایت کنیم.»
تأکید بر دیپلماسی علمی و ارتباطات بین‌المللی
وزیر علوم ادامه داد:
«اگرچه برخی موانع سیاسی وجود دارد، اما نباید خود را از دنیا محروم کنیم.
دیپلماسی علمی اهمیت فراوانی دارد و باید از فرصت‌هایی مانند پروژه‌های مشترک، حضور استادان خارجی، تبادل دانشجو و استفاده از مشاوران بین‌المللی بهره ببریم.
این کار به‌معنای وابستگی نیست، بلکه استفاده از تجربه جهانی برای رشد علمی کشور است.»
آموزش با کیفیت؛ اولویت اول
دکتر سیمایی‌صراف خاطرنشان کرد:
«در همه این مأموریت‌ها نباید فراموش کنیم که آموزش با کیفیت، مهم‌ترین وظیفه دانشگاه‌هاست. متأسفانه این حوزه با نزول مواجه شده و لازم است مورد توجه ویژه قرار گیرد.
آموزش، پایه‌ی همه‌ی مأموریت‌های دانشگاهی است.»
وی با تمجید از استاد فقید دکتر شهیدی، افزود:
«ایشان تنها با تدریس دو درس، توانست نسل بزرگی از حقوق‌دانان را تربیت کند. این یعنی استاد متعهد و باکیفیت می‌تواند تحولی بنیادین در آموزش ایجاد کند.»
لزوم پیوند دانشگاه با صنعت و ورود به پروژه‌های ملی
وزیر علوم همچنین بر ضرورت پیوند دانشگاه با صنعت تأکید کرد و گفت:
«دانشگاه در کنار صنعت و پارک علم و فناوری معنا پیدا می‌کند.
ما باید ارتباط دانشگاه با صنعت را تقویت کنیم و اجازه دهیم دانشگاه در پروژه‌های ملی ورود کند.
مشکلی در این مسیر وجود ندارد، تنها نیاز به همت دانشگاه و شفاف‌سازی نیازهای صنعت دارد.»
اشاره به تجربه جنگ ۱۲ روزه و اهمیت فناوری
وی در بخش دیگری از سخنان خود، با اشاره به جنگ ۱۲ روزه اخیر، گفت:
«در آن جنگ، قدرت نظامی سنتی چندان کارآمد نبود.
فناوری میدان جنگ را تعیین می‌کرد.
این یعنی هرجا فناوری داشتیم، پیروز شدیم و هرجا نداشتیم، شکست خوردیم.
این یک هشدار است و دانشگاه باید در مسیر ارتقای فناوری کشور نقش‌آفرینی کند.»
توجه ویژه رئیس‌جمهور به دانشگاه‌ها
سیمایی‌صراف با اشاره به نگاه ویژه رئیس‌جمهور دکتر پزشکیان نسبت به نقش دانشگاه، گفت:
«ایشان بارها پیگیر برنامه‌های دانشگاه‌ها بوده و حتی شخصاً درباره پروژه‌ها سؤال می‌کند.
برخلاف بسیاری از مدیران سابق، ایشان دانشگاه را یکی از بازوان اصلی حل مسائل کشور می‌دانند و این دیدگاه بسیار ارزشمند است.»
سؤالات متداول:
۱. منظور وزیر علوم از بازنگری در دروس دانشگاهی چیست؟
وزیر علوم معتقد است که برخی دروس کنونی منسوخ شده‌اند و صرفاً تاریخ علم را آموزش می‌دهند. دانشگاه‌ها باید محتوای دروس را به‌روز کرده و بر آموزش دانش کاربردی و موثر تمرکز کنند.
۲. آیا دانشگاه‌ها اجازه بازنگری در سرفصل دروس را دارند؟
بله. سیمایی‌صراف اعلام کرد که دانشگاه‌های معتبر مثل دانشگاه صنعتی اصفهان به بلوغ کافی رسیده‌اند تا بدون مداخله مرکز، برنامه‌های درسی خود را بازطراحی کنند، مشروط به نگاه علمی و غیرمنطقه‌ای.
۳. ارتباط با دانشگاه‌های خارجی چه جایگاهی دارد؟
وزیر علوم تأکید کرد که باید از ظرفیت‌های علمی بین‌المللی، از جمله استادان خارجی، پروژه‌های مشترک، مشاوران علمی، و تبادل دانشجو، استفاده کرد. این موضوع را نشانه پیشرفت می‌داند، نه وابستگی.
۴. نقش دیپلماسی علمی در این سیاست‌ها چیست؟
دیپلماسی علمی به‌عنوان بستری بدون تنش‌های سیاسی معرفی شد که می‌تواند درهای همکاری علمی با کشورهای دیگر را باز نگه دارد، حتی در شرایط سیاسی سخت.
