محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی، با اعلام تصمیم قطعی دولت و مجلس، از آغاز اجرای کالابرگ الکترونیک در آبان ۱۴۰۴ خبر داد و بر اصلاح سامانه دهک‌بندی و شفاف‌سازی عملکرد دستگاه‌های مسئول تأکید کرد.
مجلس چه اولتیماتومی به دولت داد؟
به گزارش آناژورنال قالیباف در جلسه علنی مجلس ضمن انتقاد از عملکرد وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی درباره سامانه دهک‌بندی، تأکید کرد که دولت موظف است تا پایان آبان‌ماه کالابرگ الکترونیکی را اجرایی کند.
او هشدار داد که تخطی از قانون حذف و اضافه دهک‌ها ادامه‌دار بوده و باید سامانه رفاه ایرانیان به‌گونه‌ای اصلاح شود که هر فرد بتواند دلایل حذف یا اضافه‌شدن خود به دهک‌ها را مشاهده کند.
جزئیات مرحله پنجم کالابرگ الکترونیکی چیست؟
بر اساس اعلام رسمی وزارت تعاون، مرحله پنجم کالابرگ الکترونیکی از آبان‌ماه ۱۴۰۴ فعال می‌شود. این مرحله شامل تغییرات زیر است:
- اصلاح سبد کالا با تمرکز بر کالاهای اساسی‌تر (روغن، برنج، مرغ، لبنیات).
- افزایش مبلغ اعتبار برای دهک‌های پایین‌تر.
- بازنگری در دهک‌بندی مشمولان با هدف رساندن حمایت به خانوارهای واقعاً نیازمند.
- واریز اعتبار الکترونیکی به حساب سرپرستان خانوار از نیمه آبان.
هدف اصلی اجرای کالابرگ الکترونیک چیست؟
این طرح جایگزینی است برای پرداخت نقدی یارانه‌ها تا از تورم ناشی از تزریق نقدینگی جلوگیری شود و کالاهای ضروری با قیمت ثابت به خانوارهای کم‌درآمد برسد. به گفته کارشناسان، اجرای دقیق و نظارت‌پذیر سامانه دهک‌بندی شرط موفقیت کالابرگ است.
چالش‌های دهک‌بندی و سامانه رفاه ایرانیان
قالیباف یادآور شد که از سال‌ها قبل سامانه رفاه ایرانیان فعال بوده اما هنوز قابلیت شفاف‌سازی حذف و اضافه دهک‌ها را ندارد. به گفته او، «اگر فردی از هفت دهک یارانه‌بگیر خارج شد باید بتواند ببیند چرا حذف شده است.»
این مسئله یکی از مطالبات اصلی مجلس از دولت برای افزایش شفافیت یارانه‌ها محسوب می‌شود.
آثار اقتصادی اجرای کالابرگ الکترونیکی
تحلیلگران اقتصادی معتقدند اجرای مرحله پنجم می‌تواند:
- فشار تورمی ناشی از پرداخت نقدی را کاهش دهد.
- توزیع یارانه را هدفمندتر کند.
- میزان تقاضا برای کالاهای اساسی را متعادل سازد.
با این حال، موفقیت طرح به پایداری سامانه و همکاری فروشگاه‌های زنجیره‌ای بستگی دارد.
برنامه دولت برای واریزی آبان
طبق اعلام منابع رسمی، اعتبار مرحله پنجم از نیمه دوم آبان واریز می‌شود. خانوارهای مشمول می‌توانند از طریق کارت یارانه یا اپلیکیشن‌های معرفی‌شده، کالاهای اساسی را با قیمت مصوب دریافت کنند.
دولت وعده داده است که افزایش مبلغ حمایت معیشتی در این مرحله لحاظ خواهد شد.
چشم‌انداز طرح در ماه‌های آینده
در صورت اجرای موفق مرحله پنجم، احتمال دارد از زمستان ۱۴۰۴ کالابرگ به‌صورت سراسری در همه استان‌ها فعال شود. مجلس نیز اعلام کرده که نظارت بر عملکرد وزارت رفاه در این حوزه تا تحقق کامل طرح ادامه دارد.
سوالات متداول:
۱. کالابرگ الکترونیکی از چه زمانی فعال می‌شود؟
طبق اعلام رئیس مجلس، از آبان‌ماه ۱۴۰۴ اجرا می‌شود.
۲. مبلغ اعتبار هر خانوار چقدر است؟
هنوز رقم نهایی اعلام نشده، اما گفته می‌شود برای دهک‌های پایین افزایش خواهد یافت.
۳. آیا همه یارانه‌بگیران مشمول کالابرگ می‌شوند؟
خیر، تنها دهک‌های اول تا هفتم مشمول هستند.
۴. واریزی آبان شامل چه کالاهایی است؟
کالاهای اساسی مانند روغن، برنج، مرغ و لبنیات در سبد حمایتی قرار دارند.
۵. چگونه می‌توان دهک خود را بررسی یا اعتراض ثبت کرد؟
از طریق سامانه رفاه ایرانیان که در حال به‌روزرسانی برای شفاف‌سازی دهک‌ها است.
