فرهنگستان زبان و ادب فارسی پس از بررسی‌های چندساله درباره واژه بیگانه «کرانچی»، اعلام کرد که نه «کرانچی» و نه «کروچنده» واژه‌های درست نیستند و معادل پیشنهادی این نهاد «کروچی» یا «کروچه» است. این تصمیم در ادامه طرح‌های فرهنگستان برای پالایش و یکسان‌سازی واژگان خوراکی‌ها در زبان فارسی اتخاذ شده است.
واژه درست چیست و چرا تغییر کرد؟
به‌گزارش آناژورنال طبق گفته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، کاربرد گسترده واژه بیگانه «کرانچی» در صنایع غذایی، تبلیغات و شبکه‌های اجتماعی سبب شد کمیته واژه‌گزینی این نهاد به سراغ انتخاب معادلی رسمی و قابل‌استفاده برود. بر اساس اعلام جدید، «کروچی» یا «کروچه» واژه‌های پیشنهادی فرهنگستان هستند و شکل‌هایی مانند «کرانچی» و «کروچنده» از نظر ساخت واژگانی صحیح محسوب نمی‌شوند.
چرا «کروچنده» رد شد؟
فرهنگستان توضیح داده که «کروچنده» از نظر ساخت صرفی و معنایی با ویژگی‌های این خوراکی‌ها همخوانی ندارد و از نظر ذوق زبانی نیز مورد تأیید قرار نگرفته است. از این رو، پیشنهاد رسمی به سمت واژه‌هایی رفته که هم خوش‌آوا هستند و هم با ساخت واژگانی فارسی سازگارند.
واکنش‌ها به واژه جدید چگونه است؟
این تصمیم تازه باعث شکل‌گیری بحث‌هایی در میان کاربران شبکه‌های اجتماعی و فعالان صنایع غذایی شده است. برخی انتخاب «کروچی» را مناسب و کاربردپذیر دانسته‌اند و گروهی نیز معتقدند واژه «کرانچی» چنان جا افتاده است که جایگزینی آن دشوار خواهد بود. با این حال، اعلام فرهنگستان معمولاً مسیر استانداردسازی را برای رسانه‌ها، صنایع غذایی و تولیدکنندگان مشخص می‌کند.
تأثیر این تصمیم بر تولیدکنندگان چیست؟
در صورت اجرای عمومی این واژه، احتمال دارد بسیاری از برندهای خوراکی، بسته‌بندی‌ها، تبلیغات و برچسب‌های محصول خود را با واژه «کروچی» یا «کروچه» به‌روزرسانی کنند. تجربه تغییر واژگان پیشین نشان می‌دهد که این نوع تصمیم‌ها به مرور وارد زبان رسمی و اداری می‌شود.
سؤالات متداول:
۱. واژه رسمی به‌جای «کرانچی» چیست؟
بر اساس اعلام فرهنگستان زبان و ادب فارسی، واژه‌های پیشنهادی «کروچی» یا «کروچه» هستند.
۲. چرا «کرانچی» و «کروچنده» رد شدند؟
فرهنگستان اعلام کرده این واژه‌ها از نظر ساخت واژگانی و معنایی با زبان فارسی سازگار نیستند.
۳. آیا استفاده از واژه جدید برای تولیدکنندگان الزامی است؟
اجباری نیست اما در متون رسمی، رسانه‌ای و آموزشی رعایت آن توصیه می‌شود.
۴. «کروچی» و «کروچه» چه معنایی دارند؟
هر دو معادل خوراکی‌های ترد و شکننده هستند که پیش‌تر با نام «کرانچی» شناخته می‌شدند.
۵. آیا این واژه‌ها در رسانه‌های ایرانی کاربرد خواهند یافت؟
با توجه به روند گذشته، انتظار می‌رود به‌تدریج در رسانه‌ها و بسته‌بندی‌های رسمی پذیرفته شوند.
