در یکی از نادرترین رخدادهای تاریخ پزشکی ایران، پزشکان بیمارستان شهید هاشمی‌نژاد مشهد موفق شدند جنین مومیایی‌شده‌ای را پس از ۳۰ سال از رحم زن بیرجندی خارج کنند. این جراحی ۹۰ دقیقه‌ای نه‌تنها جان بیمار را نجات داد، بلکه به گفته متخصصان، نمونه‌ای کم‌نظیر در جهان محسوب می‌شود.
ماجرای کشف جنین مومیایی در مشهد چه بود؟
به گزارش آناژورنال طبق گفته دکتر وحید وحیدیان، جراح عمومی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، بانوی ۶۵ ساله‌ای از بیرجند با درد شدید شکم و لگن به بیمارستان شهید هاشمی‌نژاد مراجعه کرد. در تصویربرداری‌ها، توده‌ای غیرعادی در رحم مشاهده شد که پس از بررسی‌های دقیق، مشخص گردید یک جنین مومیایی‌شده در رحم او وجود دارد.
جزئیات جراحی نادر و نحوه انجام آن
- مدت جراحی: ۹۰ دقیقه
- وزن جنین: حدود ۸۰۰ گرم
- محل انجام: بیمارستان شهید هاشمی‌نژاد مشهد
- وضعیت بیمار: عمومی پایدار و رو به بهبود
- سرنوشت جنین مومیایی‌شده: تحویل بخش پاتولوژی دانشگاه برای آموزش پزشکی
به گفته تیم جراحی، این جنین در جریان هشتمین بارداری مادر و در شرایط زایمان دوقلو باقی مانده بود؛ در آن زمان یکی از نوزادان متولد شده و قل دوم در رحم مادر مانده بود که طی سه دهه به‌صورت تدریجی خشک و مومیایی شد.
اهمیت علمی این کشف در پزشکی جهان
پدیده مومیایی‌شدن جنین، که در اصطلاح علمی لیتوفدین (Lithopedion) نام دارد، از نادرترین عوارض بارداری خارج‌رحمی یا ناقص است و در سطح جهان تنها حدود ۳۰۰ مورد ثبت‌شده دارد. پزشکان ایرانی تأکید کردند که این رخداد بیانگر اهمیت دسترسی به امکانات تشخیصی مدرن و مراقبت‌های دوران بارداری است.
اظهارات پزشک معالج درباره وضعیت بیمار
دکتر وحیدیان گفت: «عمل با موفقیت کامل انجام شد و خوشبختانه وضعیت عمومی بیمار خوب است. این بانوی بیرجندی به‌زودی ترخیص می‌شود. اگر امکانات پزشکی امروز در سه دهه پیش وجود داشت، چنین پدیده‌ای هرگز رخ نمی‌داد.»
تأثیر و بازتاب جهانی مورد بیرجند
با توجه به نادر بودن این پدیده، دانشگاه علوم پزشکی مشهد گزارش علمی این پرونده را برای انتشار در نشریات بین‌المللی آماده می‌کند. کارشناسان احتمال داده‌اند این مورد به عنوان یکی از طولانی‌ترین موارد شناخته‌شده ماندگاری جنین مومیایی در رحم مادر در جهان ثبت شود.
سوالات متداول:
۱. پدیده «لیتوفدین» چیست؟
لیتوفدین یا جنین سنگی، زمانی رخ می‌دهد که جنین در بارداری ناقص از بین برود و بدن مادر طی سال‌ها آن را به حالت مومیایی یا سنگی تبدیل کند.
۲. آیا این پدیده خطرناک است؟
در بیشتر موارد، جنین مومیایی‌شده غیرفعال و بدون خطر فوری است، اما می‌تواند منجر به عفونت یا درد مزمن شود.
۳. آیا مشابه این مورد در ایران سابقه دارد؟
موارد بسیار محدودی از لیتوفدین در ایران گزارش شده است، اما نمونه ۳۰ ساله بیرجند یکی از طولانی‌ترین موارد شناخته‌شده است.
۴. چگونه می‌توان از چنین پدیده‌ای پیشگیری کرد؟
با انجام سونوگرافی‌های منظم، مراقبت‌های دوران بارداری و دسترسی به امکانات زایمان ایمن می‌توان احتمال چنین رخدادهایی را به صفر رساند.
۵. آیا جنین مومیایی‌شده قابلیت احیا یا تحلیل دارد؟
خیر، این جنین‌ها معمولاً سال‌ها پس از مرگ در رحم به حالت غیرزنده و خشک‌شده درمی‌آیند و تنها با جراحی می‌توان آنها را خارج کرد.
