به گزارش آناژورنال، بررسی مشکلات ریشه‌ای پرستاران از هفت تا هشت ماه گذشته در دستورکار دولت قرار گرفته و جلساتی برای رفع آن‌ها برگزار می‌شود.
با این حال، رشد مهاجرت پرستاران در برابر کمبود نیروی انسانی در بیمارستان‌ها، تصویر بحرانی این حرفه را پررنگ کرده است.
مدیرکل سازمان نظام پرستاری با اشاره به تعطیلی برخی بخش‌های مهم بیمارستان‌ها گفت که این وضعیت ناشی از کمبود پرستار است و نه کمبود امکانات یا تجهیزات.
کمبود پرستار یا بحران سیاست‌گذاری؟
فائزه، یکی از پرستاران، درباره فشار کاری گفت: «من به جای دو پرستار کار می‌کنم و اگر یکی مرخصی باشد، ممکن است به جای سه نفر کار کنیم.
اضافه‌کاری داریم، اما حقوقی که دریافت می‌کنیم با حجم کار قابل مقایسه نیست.»
این اظهارات توسط معاون پرستاری وزارت بهداشت تأیید شد؛ او از کمبود ۱۰۰ هزار پرستار در کشور سخن گفت.
ایران سالانه ۱۵ هزار فارغ‌التحصیل پرستاری دارد، اما همچنان کمبود نیرو احساس می‌شود.
فارغ‌التحصیلان جدید، مانند «م» که سال ۱۴۰۲ از دانشگاه فارغ‌التحصیل شده، هنوز نتوانسته‌اند جذب بیمارستان‌های دولتی یا خصوصی شوند و مجبور به کار در مراکز درمانی کوچک یا منشی‌گری هستند.
عباس عبادی، کارشناس حوزه پرستاری، تصریح کرد: «هم کمبود داریم، هم پرستار بیکار».
نگه‌داشت پرستار؛ معیشت، فرسودگی و مهاجرت
حقوق پایین، فرسودگی شغلی و فشار کاری از مهم‌ترین مشکلات پرستاران است.
فائزه گفت: «حقوق من کفاف اجاره خانه را هم نمی‌دهد و کار در مراکز کوچک یا شهرهای کوچک ممکن است بهتر باشد.» معاون پرستاری وزارت بهداشت افزود: «هزینه‌های زندگی در استان‌های مختلف تفاوت دارد، اما دریافتی پرستاران تقریباً یکسان است.»
فرسودگی شغلی باعث می‌شود بسیاری از پرستاران تصمیم به مهاجرت یا ترک شغل بگیرند.
دبیرکل خانه پرستاران گفت: «سالانه حدود سه تا چهار هزار نفر شغل خود را ترک می‌کنند و برخی به خانه‌نشینی روی می‌آورند.»
جذابیت‌های مالی و رفاهی در خارج از کشور نیز باعث شده تا برخی پرستاران به دنبال فرصت‌های شغلی خارج از ایران باشند.
رئیس کل سازمان پرستاری کشور گفت: «برخی کشورها در گذشته جذب پرستار داشتند، اما اکنون این درخواست‌ها محدود شده است.»
لایحه و وعده‌ها؛ چه تغییراتی در راه است؟
پیش‌نویس لایحه‌ای به مجلس ارائه شده که هدف آن ایجاد ساختارهای حمایتی و قانونی برای پرستاران است، شامل استانداردسازی تعداد پرستار، الزامات استخدام و نحوه بازنشستگی.
کارشناسان معتقدند تصویب و اجرای این لایحه می‌تواند نقطه‌عطفی در بهبود شرایط کاری پرستاران باشد، اما تحقق آن وابسته به تأمین منابع مالی و تسهیل روند جذب نیروها است.
فائزه درباره این لایحه گفت: «این طرح‌ها امیدوارکننده است، اما تا اجرایی نشوند، فقط روی کاغذ باقی می‌مانند.»
کارشناسان هشدار می‌دهند که در صورت ادامه روند فعلی، اورژانس‌ها با صف‌های طولانی، کاهش تخت مراقبت ویژه و محدود شدن دسترسی مردم به خدمات اولیه مواجه خواهند شد.
سؤالات متداول:
چرا ایران با کمبود پرستار مواجه است؟
با وجود فارغ‌التحصیل شدن سالیانه ۱۵ هزار پرستار، مدیریت جذب، مهاجرت، فرسودگی و شرایط کاری باعث کمبود نیرو در بیمارستان‌ها شده است.
پرستاران چه مشکلات معیشتی دارند؟
حقوق پایین و هزینه‌های زندگی بالا در کلان‌شهرها باعث کاهش انگیزه برای ادامه کار شده است.
چرا پرستاران مهاجرت می‌کنند؟
فرسودگی شغلی، فشار کاری بالا و جذابیت‌های مالی و رفاهی در خارج از کشور، عوامل اصلی مهاجرت هستند.
لایحه ارائه شده چه تاثیری دارد؟
هدف آن ایجاد ساختارهای حمایتی و قانونی شامل استانداردسازی تعداد پرستار، الزامات استخدام و نحوه بازنشستگی است، اما موفقیت آن وابسته به منابع مالی و اجرای دقیق است.
تاثیر کمبود پرستار بر بیمارستان‌ها چیست؟
کمبود پرستار باعث تعطیلی بخش‌ها، کاهش تخت‌های مراقبت ویژه و طولانی شدن صف خدمات درمانی می‌شود.
