به گزارش آناژورنال، عبیدالله بن زیاد بن ابیه ملقب به ابن زیاد و مشهور به ابن مرجانه در سال ۲۸ هجری قمری به دنیا آمد و در سال ۶۷ هجری قمری کشته شد. او از فرماندهان و حکمرانان دوره اموی بود و نقش اصلی در شهادت امام حسین (ع) و یارانش در دشت کربلا داشت.
چرا او را «ابن مرجانه» می‌نامیدند؟
مادر عبیدالله، کنیزی به نام مرجانه بود که برخی منابع به بدنام بودن او اشاره کرده‌اند. به همین دلیل، دشمنان عبیدالله و حتی حضرت زینب (س) در مجلس کوفه او را به طعنه «ابن مرجانه» خطاب کردند تا مشروعیت نسب او را زیر سوال ببرند.
خانواده و نسب عبیدالله بن زیاد
پدر او، زیاد بن ابیه، از حکمرانان اموی در کوفه و بصره بود که به دلیل نامشخص بودن نسبش، به «ابن ابیه» یعنی «پسر پدرش» مشهور شد. گفته شده که زیاد حاصل رابطه نامشروع ابوسفیان با مادرش سمیه بوده و معاویه او را برادر خود خوانده بود. زیاد نیز مانند پسرش عبیدالله، به خشونت در سرکوب شورش‌ها و مخالفان حکومت اموی مشهور بود.
مسئولیت‌های حکومتی عبیدالله بن زیاد
اطلاعات دقیقی از فعالیت‌های اولیه او در دست نیست، اما پس از مرگ پدرش، معاویه او را به عنوان حاکم خراسان منصوب کرد و سپس در سال‌های ۵۵ تا ۵۷ هجری قمری به حکمرانی بصره گماشت. او در بصره با شورش‌های خوارج روبرو شد و با خشونت فراوان آنان را سرکوب کرد.
نقش عبیدالله بن زیاد در واقعه کربلا
در سال ۶۰ هجری قمری و پس از مرگ معاویه، با آغاز قیام امام حسین (ع) و بیعت کوفیان با ایشان، یزید عبیدالله بن زیاد را از بصره به کوفه فرستاد تا مانع قیام شود. او پس از ورود به کوفه، با تهدید و تطمیع مردم، زمینه دستگیری مسلم بن عقیل، نماینده امام حسین (ع) را فراهم کرد.
او هانی بن عروه، میزبان مسلم بن عقیل را دستگیر کرد و با حیله و نیرنگ، مسلم بن عقیل را نیز بازداشت و هر دو را به قتل رساند. عبیدالله سپس با ایجاد رعب و وحشت در میان مردم کوفه، زمینه را برای لشکرکشی به سوی کربلا فراهم کرد و در نهایت نقش اصلی در شهادت امام حسین (ع) و یاران ایشان ایفا کرد.
سرانجام عبیدالله بن زیاد چه شد؟
عبیدالله بن زیاد در سال ۶۷ هجری قمری در نبرد با مختار ثقفی در نزدیکی موصل کشته شد و سر او به مدینه ارسال شد.
سؤالات متداول:
چرا عبیدالله بن زیاد به ابن مرجانه مشهور است؟
به دلیل اینکه مادر او، مرجانه، کنیزی بود و برخی منابع او را بدنام معرفی کرده‌اند، دشمنان او از جمله حضرت زینب (س)، وی را برای تحقیر، «ابن مرجانه» خطاب می‌کردند.
نقش عبیدالله بن زیاد در واقعه کربلا چه بود؟
او مأمور یزید برای سرکوب قیام امام حسین (ع) شد و با دستگیری و قتل مسلم بن عقیل و آماده‌سازی نیروها، نقش اصلی را در شهادت امام حسین (ع) و یاران ایشان ایفا کرد.
پدر عبیدالله بن زیاد که بود؟
پدر او، زیاد بن ابیه، از حکمرانان اموی در کوفه و بصره بود که به خشونت و سرکوب مخالفان حکومت شهرت داشت.
عبیدالله بن زیاد چگونه کشته شد؟
او در سال ۶۷ هجری قمری در نبرد با سپاه مختار ثقفی در نزدیکی موصل کشته شد و سر او برای عبرت گرفتن به مدینه فرستاده شد.
