لیست کامل آزمایش چکاپ سالانه بدن + هزینه و نکات مهم قبل از آزمایش چکاپ

چکاپ سالانه بدن یکی از مهم‌ترین اقداماتی است که همه ما برای اطمینان از وضعیت سلامتی‌مان باید به‌طور منظم آن را انجام دهیم. بسیاری از بیماری‌ها مثل دیابت، تیروئید، بیماری‌های قلبی و حتی سرطان در مراحل اولیه علائمی ندارند. چکاپ‌های سالانه به ما در تشخیص زودهنگام این بیماری‌ها و مشکلات احتمالی و درمان به‌موقعشان کمک می‌کنند. در این مطلب می‌خواهیم درباره لیست کامل آزمایش‌های چکاپ سالانه و هزینه‌های مربوط به آنها صحبت کنیم.

معرفی و توضیح مختصر آزمایش‌های چکاپ سالانه

برخی از مهم‌ترین آزمایش‌هایی که بسته به تشخیص پزشک و شرایط مراجعه‌کننده، ممکن است در چکاپ سالانه وجود داشته باشند عبارت‌اند از:

آزمایش بیماری‌های مقاربتی

این آزمایش شامل بررسی آنتی‌بادی‌ها و آنتی‌ژن‌های مرتبط با بیماری‌هایی مانند ایدز (HIV)، هپاتیت B و C و سایر عفونت‌های مقاربتی است. همه افرادی که درمعرض خطر ابتلا به بیماری‌های مقاربتی هستند، چه مرد چه زن یا هر گرایش جنسی دیگری که رابطه جنسی فعال دارد، باید این آزمایش را انجام دهد.

آزمایش HPV

آزمایش HPV برای بررسی وجود ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) تجویز می‌شود که از جمله عفونت‌های مقاربتی است. با آزمایش خون HPV می‌توان آنتی‌بادی‌هایی را که بدن علیه این ویروس تولید می‌کند شناسایی کرد. وجود این آنتی‌بادی‌ها نشان‌دهنده آن است که فرد به ویروس HPV مبتلا بوده است. البته نمی‌توان از روی آزمایش خون درباره فعال‌بودن این عفونت نظر قطعی داد اما می‌توان از آن با آزمایش‌های تکمیلی غربالگری به‌ویژه پاپ‌اسمیر در زنان برای تشخیص عفونت استفاده کرد. برخی از سویه‌های کم‌خطر این ویروس به زگیل تناسلی و سویه‌های پرخطر آن به سرطان دهانه رحم، سرطان مقعد و سایر عفونت‌ها در زنان و مردان منجر می‌شوند.

آزمایش ایدز

آنتی‌بادی‌ها و آنتی‌ژن‌های HIV را بررسی می‌کند. تشخیص زودهنگام این بیماری می‌تواند به مدیریت بهتر آن کمک کند.

آزمایش تیروئید

این آزمایش برای اندازه‌گیری سطح هورمون‌های تیروئید شامل TSH، T3 و T4 است. غده تیروئید از مهم‌ترین غدد بدن است که اختلال در عملکرد آن، می‌تواند روی متابولیسم بدن، میزان انرژی و خلق‌وخو تأثیر بگذارد. خستگی، افزایش یا کاهش غیرعادی وزن از نشانه‌های مهم اختلالات تیروئیدی هستند.

آزمایش چربی خون

یکی دیگر از فاکتورهای مهم که در چکاپ سالانه بررسی می‌شود، چربی خون است. برای بررسی سطح چربی خون که در بیماری‌های قلبی‌عروقی نقش مهمی دارد، فاکتورهای کلسترول کلی، کلسترول خوب (HDL)، کلسترول بد (LDL) و تری‌گلیسیرید را اندازه‌گیری می‌کنند.

آزمایش روماتیسم

آزمایش روماتیسم که فاکتور روماتوئید (RF) را اندازه‌گیری می‌کند، برای تشخیص بیماری‌های خودایمنی مانند آرتریت روماتوئید و شناسایی التهاب‌های مزمن کاربرد دارد.

آزمایش ریزش مو

فاکتورهایی که در این آزمایش بررسی می‌شوند، شامل سطح ویتامین D3، آهن، روی (زینک)، ویتامین B12، فریتین، TIBC و هورمون‌های تیروئید است که همگی به شناسایی علت ریزش مو کمک می‌کنند. کمبود این ویتامین‌ها یا اختلالات هورمونی است که باعث ریزش مو می‌شود.

آزمایش دیابت

شامل قند خون ناشتا (FBS)، قند خون دو ساعته (2HPP)، هموگلوبین A1c و سایر فاکتورهای مرتبط است. هم برای ارزیابی کنترل قند خون و هم برای تشخیص احتمال ابتلا به دیابت یا پیش‌دیابت، آزمایش قند خون ضروری است.

آزمایش کبد

برای ارزیابی عملکرد کبد به کار می‌رود و در آن، آنزیم‌های کبدی مثل ALT، AST و ALP و نیز سطح چربی خون اندازه‌گیری می‌شود. برای تشخیص احتمال ابتلا به کبد چرب یا سایر مشکلات کبدی ضروری است.

آزمایش کلیه

برای ارزیابی عملکرد کلیه‌ها فاکتورهایی مانند اوره، BUN، کراتینین، سطح الکترولیت‌ها شامل پتاسیم و سدیم بررسی می‌شوند. علاوه بر آن، برای آزمایش کلیه به آزمایش ادرار هم نیاز است.

آزمایش کم‌خونی

شامل CBC (شمارش کامل خون)، هموگلوبین، آهن، فریتین و ویتامین B12 است و به تشخیص کم‌خونی و علل آن و نیز اندازه‌گیری ذخایر آهن بدن کمک می‌کند.

آزمایش بارداری

شامل آزمایش بتا (Beta-hCG) برای تأیید بارداری است و معمولا در مراحل اولیه بارداری تجویز می‌شود.

پاپ اسمیر

نوعی روش استاندارد برای غربالگری سرطان دهانه رحم در زنان است و به تشخیص تغییرات غیرطبیعی در سلول‌های دهانه رحم کمک می‌کند. همه زنان به‌منظور پیشگیری از این نوع سرطان و کشف آن در مراحل اولیه باید با دستور پزشک در فواصل معین این تست را انجام دهند.

آزمایش هورمونی زنان

این آزمایش سطح هورمون‌های FSH، استروژن، LH، پرولاکتین و DHEAS را به‌منظور ارزیابی سلامت هورمونی زنان و وضعیت باروری و قاعدگی آنها اندازه‌گیری می‌کند.

آزمایش یائسگی

این آزمایش مشابه آزمایش هورمونی زنان است و برای بررسی وضعیت هورمون‌ها در دوران یائسگی یا پیش‌یائسگی انجام می‌شود.

آزمایش‌های قبل از بارداری

مجموعه‌ای از آزمایش‌ها شامل شمارش خون، BUN، کراتینین، تیروئید، Rh و فاکتور BG برای تعیین گروه خونی مادر، قند خون، بیماری‌های عفونی مثل هپاتیت‌ها، ویتامین D و آزمایش‌های ادرار است که برای اطمینان از سلامت مادر و پیشگیری از مشکلات مربوط به جنین انجام می‌شوند.

آزمایش ویتامین‌ها و مواد معدنی

بررسی سطح ویتامین‌ها و مواد معدنی از جمله کلسیم، آهن، روی، فسفر، منیزیم، ویتامین D3 و B12 برای بررسی وضعیت سلامت عمومی و پیشگیری از کمبودهای تغذیه‌ای ضروری است.

آزمایش تستوسترون

یکی از هورمون‌های مهم مردانه است که در سلامت جنسی و عمومی مردان نقش مهمی دارد. در چکاپ سالانه، سطح تستوسترون کل و آزاد اندازه‌گیری می‌شود.

آزمایش پروستات

یکی از آزمایش‌های بسیار مهم مردان برای ارزیابی سلامت غده پروستات است و اغلب برای مردان بالای ۴۰ سال توصیه می‌شود. در این آزمایش سطح PSA (آنتی‌ژن اختصاصی پروستات) را اندازه‌گیری می‌کنند تا مشخص شود که آیا احتمال بروز سرطان پروستات وجود دارد یا نه. پیشگیری و درمان این بیماری در مراحل اولیه از اهمیت زیادی برخوردار است.

نکات مهم قبل از انجام آزمایش‌های چکاپ

قبل از انجام هر آزمایش چکاپ، برای اطمینان از دقت نتایج آزمایش‌ها، لازم است برخی نکات را رعایت کنید. خود پزشک معمولا به شما توضیح می‌دهد که چگونه برای این کار آماده شوید. نکات زیر را به خاطر بسپارید:

• برای برخی از آزمایش‌ها مانند چربی خون، قند خون و کبد باید حداقل ۸ تا ۱۲ ساعت ناشتا باشید. برخی دیگر مثل پروستات، روماتیسم و بیماری‌های مقاربتی نیاز به ناشتایی ندارند. در گروهی دیگر از آزمایش‌ها مثل تیروئید، کلیه و هورمون‌های زنان، ناشتایی الزامی نیست ولی توصیه می‌شود.
• بهتر است ۲۴ ساعت قبل از آزمایش، الکل و دخانیات مصرف نکنید.
• درصورتی‌که هر نوع دارو یا مکملی مصرف می‌کنید پزشک را در جریان بگذارید.
• در برخی از آزمایش‌ها فعالیت سنگین بدنی ممکن است تأثیرگذار باشد.
• برای آزمایش‌های هورمونی، روز و ساعت نمونه‌گیری اهمیت دارد؛ برای مثال، ممکن است لازم باشد آزمایش هورمونی زنان در زمان خاصی از چرخه قاعدگی انجام شود.
• قبل از آزمایش ادرار یا مدفوع، دستورالعمل‌های بهداشتی را رعایت کنید.

هزینه آزمایش‌های چکاپ سالانه

هزینه آزمایش‌های چکاپ سالانه در دکترساینا به‌صورت کاملا مقرون‌به‌صرفه ارائه می‌شود. همه آزمایش‌ها را با تعرفه بدون پوشش بیمه‌ای در جدول زیر آورده‌ایم. تعرفه آزمایش‌ها با پوشش بیمه پایه و بیمه تکمیلی تقریبا رایگان است!

کلام آخر

چکاپ‌های سالانه بسیار مهم هستند و فاکتورهایی را در بدن ما اندازه‌گیری می‌کنند که اگر طبیعی نباشند، ممکن است نشانگر ابتلای ما به بیماری‌ها باشند. وقتی هرسال این فاکتورها را بررسی می‌کنیم، می‌توانیم زودتر از آنکه پیشرفت کنند و به مراحل خطرناک برسند، برای درمان آنها اقدام کنیم.

شاید بگویید مشغله زیاد، کمبود وقت، نداشتن مرخصی، نگهداری از کودک و سالمند در منزل، مشکلات حرکتی و حتی وضعیت مالی اجازه نمی‌دهد به انجام چکاپ سالانه پایبند باشید. این در حالی است که راه‌هایی برای کنار زدن این موانع وجود دارد. پلتفرم‌هایی مانند دکترساینا خدمات پزشک آنلاین، آزمایش در منزل و هزینه‌های مقرون‌به‌صرفه برای چکاپ را ارائه کرده‌اند تا برای سلامت خود و عزیزانتان کوتاهی نکنید. دکترساینا برای راحتی شما چکاپ‌های سالانه را در سطوح مختلفی طراحی کرده است:

• چکاپ برنزی: شامل بررسی سلامت عمومی بدن، عملکرد کبد و کلیه، وضعیت چربی خون، قند خون، ذخایر آهن، عملکرد تیروئید، ارزیابی مشکلات خونی، متابولیکی و عملکرد اندام‌ها؛
• چکاپ نقره‌ای: کل آزمایش‌های چکاپ برنزی به‌اضافه وضعیت الکترولیتی و عفونت‌های ویروسی مثل هپاتیت B و C؛
• چکاپ طلایی: کامل‌ترین مجموعه چکاپ که آزمایش‌های بیشتری نسبت به طرح‌های دیگر دارد؛
• چکاپ سالمندان: شامل آزمایش‌های مربوط به سالمندان ازجمله نشانگرهای سرطانی مانند CEA؛
• چکاپ کودکان برای ۶ماه تا ۲سال و برای ۲ تا ۱۲ سال: شامل بررسی وضعیت سلامت عمومی کودکان، عملکرد اندام‌ها، مشکلات متابولیکی، وضعیت تغذیه‌ای و بسیاری دیگر از فاکتورهای مربوط به رشد آنها.

اگر باید چکاپ سالانه انجام دهید، به هیچ عنوان آن را پشت گوش نیندازید. به یاد داشته باشید پیشگیری همیشه بهتر از درمان است.