سردرد پیشانی و چشم یکی از شایع‌ترین مشکلاتی است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود تجربه می‌کنند.
این نوع سردرد می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند مشکلات چشمی، سینوزیت، استرس، فشار خون بالا یا حتی میگرن باشد.
در این مقاله آناژورنال به بررسی علل اصلی سردرد پیشانی و چشم و همچنین روش‌های درمانی آن می‌پردازیم.
1. میگرن چشمی
میگرن چشمی یکی از انواع میگرن است که مخصوصاً در ناحیه چشم و پیشانی احساس می‌شود.
این نوع میگرن معمولاً با درد شدید و ضربان‌دار همراه است که می‌تواند در یک یا هر دو چشم احساس شود.
در این نوع سردرد، بیمار ممکن است علائمی مانند تاری دید، حساسیت به نور (فوتوفوبیا) و تهوع را تجربه کند.
این درد می‌تواند به حدی شدید باشد که فعالیت‌های روزمره فرد را مختل کند.
در بسیاری از مواقع، میگرن چشمی به دنبال تغییرات هورمونی، استرس، یا عوامل محیطی مانند نور شدید و سر و صدا تحریک می‌شود.
درمان‌های میگرن چشمی معمولاً شامل داروهای مسکن، داروهای پیشگیرانه میگرن و همچنین رعایت برخی تغییرات در سبک زندگی مانند استراحت کافی و اجتناب از محرک‌های میگرن می‌باشد.
2. خستگی چشم
کار طولانی‌مدت با دستگاه‌های دیجیتال مانند کامپیوتر، گوشی‌های هوشمند، و تبلت‌ها می‌تواند فشار زیادی به عضلات چشم وارد کند و باعث ایجاد خستگی در چشم‌ها شود.
این وضعیت که به آن “سندرم بینایی رایانه‌ای” نیز گفته می‌شود، معمولاً در افرادی که ساعات زیادی را در مقابل صفحه نمایش می‌گذرانند، شایع است.
علائم خستگی چشم شامل درد در ناحیه پیشانی و اطراف چشم، سوزش، خشکی چشم و تاری دید است.
برای جلوگیری از این مشکل، مهم است که هر ۲۰ دقیقه یک بار از صفحه نمایش فاصله بگیرید و به مدت ۲۰ ثانیه به یک جسم دورتر نگاه کنید.
همچنین، تنظیم روشنایی مناسب و استفاده از عینک‌های ویژه برای کاهش اثرات نور آبی صفحه نمایش نیز می‌تواند مفید باشد.
3. سینوزیت
سینوزیت به التهاب یا عفونت سینوس‌ها گفته می‌شود که می‌تواند منجر به درد و فشار در ناحیه پیشانی و اطراف چشم شود.
این مشکل معمولاً با ترشحات بینی، تب، احساس سنگینی در سر و دشواری در تنفس از طریق بینی همراه است.
سینوزیت می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله سرماخوردگی، آلرژی یا عفونت‌های باکتریایی رخ دهد.
در موارد شدید، سینوزیت ممکن است باعث ایجاد سردردهایی شود که به‌ویژه در هنگام خم شدن یا تغییر وضعیت سر بدتر می‌شوند.
درمان سینوزیت معمولاً شامل داروهای ضداحتقان، آنتی‌بیوتیک‌ها در صورت وجود عفونت باکتریایی و در برخی موارد درمان‌های خانگی مانند بخور و شستشوی بینی است.
4. فشار خون بالا
فشار خون بالا، که به آن “هیپرتانسیون” نیز گفته می‌شود، می‌تواند یکی از علل ایجاد سردرد در ناحیه پیشانی و چشم باشد.
در این وضعیت، فشار خون بالا ممکن است به دیواره رگ‌ها فشار وارد کند و باعث ایجاد درد ضربان‌دار در ناحیه پیشانی شود.
این نوع سردرد اغلب با احساس سنگینی و فشاری در سر همراه است.
افراد مبتلا به فشار خون بالا ممکن است سردردهایی را تجربه کنند که در اثر تغییرات فشار خون تشدید می‌شوند.
از آنجایی که فشار خون بالا معمولاً بدون علائم واضح است، مهم است که افراد به‌طور منظم فشار خون خود را چک کنند.
درمان فشار خون بالا شامل تغییرات در سبک زندگی، مانند کاهش مصرف نمک، فعالیت بدنی منظم، و مصرف داروهای کاهنده فشار خون است.
5. استرس و اضطراب
استرس و اضطراب از جمله علل رایج سردردهای تنشی هستند که معمولاً در ناحیه پیشانی و اطراف چشم احساس می‌شوند.
این نوع سردردها به‌طور عمده ناشی از انقباض و فشاری است که بر عضلات سر و گردن وارد می‌شود.
استرس‌های روانی، مانند نگرانی‌های روزمره، فشار کاری یا مشکلات شخصی، می‌توانند این انقباض‌ها را تحریک کنند.
سردردهای تنشی معمولاً با احساس فشار و سختی در ناحیه پیشانی و پشت سر همراه هستند.
برای کاهش استرس و مدیریت اضطراب، مهم است که فرد تکنیک‌های آرام‌سازی مانند مدیتیشن، تنفس عمیق یا یوگا را امتحان کند.
در برخی موارد، مشاوره روانشناختی نیز می‌تواند مفید باشد.
6. مشکلات بینایی
مشکلات بینایی، از جمله آستیگماتیسم، نزدیک‌بینی یا دوربینی، می‌توانند باعث فشار اضافی به عضلات چشم شوند که نتیجه آن سردردهای پیشانی و اطراف چشم است.
هنگامی که چشم‌ها به‌طور مداوم تلاش می‌کنند تا تصویری واضح بسازند، ممکن است عضلات چشم بیش از حد فشار بیاورند و باعث ایجاد سردرد شوند.
استفاده از عینک‌های نامناسب یا عدم تصحیح مشکلات بینایی می‌تواند این مشکل را تشدید کند.
بنابراین، مهم است که هر فردی که دچار سردردهای مکرر است، به پزشک یا چشم‌پزشک مراجعه کند تا مشکلات بینایی را شناسایی و درمان کند.
استفاده از عینک‌های مناسب یا حتی جراحی‌های بینایی در برخی موارد می‌تواند به تسکین درد و جلوگیری از سردرد کمک کند.
روش های درمان و پیشگیری از سردرد پیشانی و چشم
1. استراحت کافی برای چشم‌ها:
استراحت دادن به چشم‌ها در مواجهه با صفحه‌های دیجیتال برای جلوگیری از سردردهای ناشی از فشار بر روی چشم‌ها اهمیت زیادی دارد.
هر ۲۰ دقیقه، وقتی که از کامپیوتر، موبایل یا تلویزیون استفاده می‌کنید، بهتر است که به نقطه‌ای دور (حدود ۲۰ فوت یا ۶ متر) نگاه کنید.
این کار به چشم‌ها اجازه می‌دهد که از حالت متمرکز طولانی مدت بر روی یک شیء نزدیک آزاد شوند.
علاوه بر این، می‌توانید از تکنیک‌های چشم‌پزشکی مثل تمرینات چشم استفاده کنید تا عضلات چشم را تقویت کرده و از بروز سردرد جلوگیری کنید.
برای مثال، حرکت دادن چشم‌ها به بالا و پایین یا چرخاندن آن‌ها به چپ و راست می‌تواند کمک‌کننده باشد.
همچنین استفاده از نور مناسب و تنظیم نور صفحه برای کاهش فشار بر چشم‌ها مفید است.
2. مصرف مایعات کافی:
کمبود آب بدن می‌تواند باعث خشکی و خستگی چشم‌ها، کاهش عملکرد مغز و در نهایت سردرد شود.
برای پیشگیری از سردرد، ضروری است که به طور منظم آب بنوشید و بدن خود را هیدراته نگه دارید.
به طور کلی، نوشیدن ۸ لیوان (حدود ۲ لیتر) آب در روز توصیه می‌شود، اما این مقدار ممکن است بسته به شرایط مختلف مانند دما، فعالیت بدنی و وضعیت سلامتی متفاوت باشد.
علاوه بر آب، مصرف مایعات دیگر مانند چای گیاهی یا سوپ‌های کم چربی نیز می‌تواند در تامین آب بدن مفید باشد.
3. مدیریت استرس:
استرس یکی از دلایل رایج بروز سردردهای تنشی است.
برای کاهش استرس می‌توان از تکنیک‌های آرامش‌بخش مختلف استفاده کرد که به کاهش تنش عضلانی و افزایش آرامش ذهنی کمک می‌کنند.
مدیتیشن، یوگا و تمرینات تنفسی از جمله روش‌هایی هستند که می‌توانند به شما در مدیریت استرس کمک کنند.
مثلا تمرینات تنفسی عمیق مانند تنفس شکمی می‌تواند به کاهش تنش‌های بدن و ذهن کمک کند.
همچنین اختصاص دادن زمانی به خود، برای انجام فعالیت‌های لذت‌بخش و سرگرم‌کننده، به کاهش استرس کمک می‌کند.
4. درمان مشکلات سینوسی:
سینوزیت، که به التهاب سینوس‌ها گفته می‌شود، یکی از دلایل مهم سردردهای پیشانی است.
اگر شما دچار سینوزیت هستید، استفاده از بخور با بخار گرم، که به باز شدن سینوس‌ها کمک می‌کند، می‌تواند مؤثر باشد.
داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا آسپرین نیز می‌توانند برای کاهش درد و التهاب مفید باشند.
همچنین نوشیدن مایعات گرم مانند چای گیاهی می‌تواند به تسکین التهاب سینوس‌ها و تسهیل در تخلیه مخاط کمک کند.
در صورتی که سینوزیت مزمن دارید، مشاوره با پزشک و درمان دارویی ویژه می‌تواند ضروری باشد.
5. بررسی وضعیت بینایی:
مشکلات بینایی مانند نزدیک‌بینی، دوربینی، آستیگماتیزم و یا خستگی چشم می‌توانند باعث بروز سردردهای پیشانی و اطراف چشم شوند.
در صورتی که مشکل بینایی دارید، مراجعه به چشم‌پزشک برای انجام معاینات و استفاده از عینک مناسب می‌تواند از ایجاد سردرد جلوگیری کند.
همچنین اگر مجبورید زمان زیادی را مقابل کامپیوتر بگذرانید، استفاده از فیلترهای صفحه نمایش برای کاهش نور آبی و تنظیم نور محیطی مناسب می‌تواند به کاهش فشار بر چشم‌ها و پیشگیری از سردرد کمک کند.
6. مصرف غذاهای سالم:
برخی غذاها می‌توانند موجب تشدید سردرد شوند.
کافئین زیاد (مانند قهوه و نوشابه‌های انرژی‌زا)، شکلات، غذاهای شور و فست‌فودها ممکن است باعث تحریک سردردهای میگرنی یا تنشی شوند.
از سوی دیگر، داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل که شامل میوه‌ها، سبزیجات، پروتئین‌های کم چرب، و غلات کامل باشد، می‌تواند به کاهش فراوانی سردردها کمک کند.
همچنین غذاهای سرشار از منیزیم مانند سبزیجات برگ سبز، بادام و دانه‌های آفتابگردان می‌توانند به تسکین سردردها کمک کنند.
7. ورزش منظم:
ورزش منظم می‌تواند تأثیر بسیار زیادی در کاهش استرس، بهبود گردش خون و جلوگیری از سردردهای تنشی داشته باشد.
تمرینات هوازی مانند دویدن، شنا یا دوچرخه‌سواری به تقویت سیستم قلبی و عروقی کمک می‌کنند و باعث افزایش سطح اکسیژن در بدن می‌شوند.
این کار باعث بهبود جریان خون به مغز و کاهش احتمال بروز سردرد می‌شود.
علاوه بر این، یوگا و تمرینات کششی برای کاهش تنش‌های عضلانی در گردن و شانه‌ها که می‌تواند عامل بروز سردرد باشد، بسیار مفید است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر سردرد پیشانی و چشم به طور مداوم رخ می‌دهد و با علائم دیگری مانند سرگیجه، تهوع شدید، کاهش بینایی یا ضعف همراه است، بهتر است هرچه زودتر به پزشک مراجعه کنید.
همچنین، اگر سردرد به صورت ناگهانی و شدید آغاز شود، نیاز به بررسی فوری پزشکی دارد.
سردرد پیشانی و چشم می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود، اما خوشبختانه در بسیاری از موارد با اصلاح سبک زندگی، استراحت کافی و رعایت نکات بهداشتی می‌توان از بروز آن جلوگیری کرد.
اگر این سردردها به صورت مزمن و شدید رخ می‌دهند، حتماً با پزشک مشورت کنید تا علت دقیق آن مشخص شود و درمان مناسب دریافت کنید.
سوالات متداول:
1. چرا پیشانی و چشم‌هایم درد می‌کند؟
درد در ناحیه پیشانی و چشم‌ها می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود.
رایج‌ترین علت‌ها شامل مشکلات چشمی مانند نیاز به عینک یا خشکی چشم، سینوزیت، استرس و اضطراب، فشار خون بالا یا میگرن هستند.
برای تشخیص دقیق، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
2. سردرد پیشانی چطور درمان می‌شود؟
برای درمان سردرد پیشانی، ابتدا باید علت آن را شناسایی کرد.
اگر مشکلات چشمی باعث درد شده باشد، استفاده از عینک یا درمان‌های چشمی می‌تواند مؤثر باشد.
در صورت سینوزیت، داروهای ضدالتهابی و آنتی‌بیوتیک می‌توانند کمک کنند.
همچنین، استراحت، کاهش استرس، و مصرف مسکن‌ها می‌تواند درد را تسکین دهد.
3. سردرد پیشانی و چشم از کجا شروع می‌شود؟
این نوع سردرد معمولاً از ناحیه پیشانی شروع شده و به اطراف چشم‌ها سرایت می‌کند.
برخی افراد ممکن است درد را در یک سمت سر یا هر دو سمت تجربه کنند.
این درد می‌تواند به دلیل فشار زیاد بر روی عضلات سر، سینوس‌ها یا مشکلات چشمی ایجاد شود.
4. سردرد پیشانی می‌تواند نشانه فشار خون بالا باشد؟
بله، یکی از علائم فشار خون بالا می‌تواند سردرد شدید باشد که معمولاً در ناحیه پیشانی و پشت سر احساس می‌شود.
اگر شما سردردهایی با شدت زیاد همراه با علائم دیگری مثل سرگیجه یا تاری دید دارید، بهتر است فشار خون خود را اندازه‌گیری کرده و در صورت لزوم به پزشک مراجعه کنید.
5. چرا چشم‌هایم هنگام سردرد حساس می‌شوند؟
حساسیت چشم‌ها در حین سردرد می‌تواند به دلیل میگرن باشد.
در افراد مبتلا به میگرن، حساسیت به نور و صدا یکی از علائم رایج است که می‌تواند باعث شود چشم‌ها به نور شدید واکنش نشان دهند.
این حساسیت ممکن است همراه با سردرد شدید در ناحیه پیشانی یا اطراف چشم‌ها باشد.
