به گزارش رسانه تحلیلی خبری آناژورنال شب نوزدهم ماه رمضان و اولین شب قدر، شب‌هایی پر از برکات و دعاها هستند که در آن اعمال ویژه‌ای برای بندگان خدا در نظر گرفته شده است.
مرحوم شیخ عباس قمی در کتاب مفاتیح‌الجنان، اعمال مخصوص این شب‌ها را بیان کرده‌اند که در این گزارش به آنها اشاره می‌شود.
اعمال شب‌های قدر به دو دسته تقسیم می‌شوند:
- اعمالی که در هر سه شب قدر باید انجام داد.
- اعمال ویژه هر یک از شب‌های قدر.
اعمال مشترک در سه شب قدر:
۱. غسل کردن:
غسل در شب‌های قدر، یکی از اعمال مهم است. علامه مجلسی توصیه کرده‌اند که این غسل در هنگام غروب آفتاب انجام شود تا نماز شام با غسل خوانده شود.
۲. نماز دو رکعتی:
در این نماز، پس از سوره «حمد»، سوره «توحید» هفت مرتبه باید خوانده شود.
پس از پایان نماز، باید «أَسْتَغْفِرُ اللّٰهَ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ» هفتاد مرتبه گفته شود.
طبق روایت نبوی، از جایش بلند نشود تا خداوند او و پدر و مادرش را بیامرزد.
۳. قرآن به سر گرفتن:
این عمل در شب قدر بسیار توصیه شده است.
۴. گفتن صد مرتبه «أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ رَبِّی وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ»
این ذکر به طور ویژه برای شب قدر مفید است.
۵. گفتن صد مرتبه «اللَّهُمَّ الْعَنْ قَتَلَةَ أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ»
در این شب باید از خداوند بخواهیم تا قاتلان امیرالمؤمنین علیه‌السلام را لعنت کند.
۶. دعای «یَا ذَا الَّذِی کانَ»
این دعا به شرح زیر است: “یَا ذَا الَّذِی کانَ قَبْلَ کُلِّ شَیْءٍ، ثُمَّ خَلَقَ کُلَّ شَیْءٍ، ثُمَّ یَبْقیٰ وَیَفْنیٰ کُلُّ شَیْءٍ، یَا ذَا الَّذِی لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ، وَیَا ذَا الَّذِی لَیْسَ فِی السَّمَاواتِ الْعُلیٰ، وَلَا فِی الْأَرَضِینَ السُّفْلیٰ، وَلَا فَوْقَهُنَّ وَلَا تَحْتَهُنَّ وَلَا بَیْنَهُنَّ إِلٰهٌ یُعْبَدُ غَیْرُهُ، لَکَ الْحَمْدُ حَمْداً لَایَقْویٰ عَلَیٰ إِحْصائِهِ إِلّا أَنْتَ، فَصَلِّ عَلَیٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ صَلاةً لَایَقْویٰ عَلَیٰ إِحْصائِها إِلّا أَنْتَ.”
۷. دعای مخصوص:
در این شب باید این دعا را بخوانیم: “اللَّهُمَّ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ تُقَدِّرُ مِنَ الْأَمْرِ الْمَحْتُومِ وَ فِیمَا تَفْرُقُ مِنَ الْأَمْرِ الْحَکِیمِ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ وَ فِی الْقَضَاءِ الَّذِی لا یُرَدُّ وَ لا یُبَدَّلُ أَنْ تَکْتُبَنِی مِنْ حُجَّاجِ بَیْتِکَ الْحَرَامِ الْمَبْرُورِ حَجُّهُمْ الْمَشْکُورِ سَعْیُهُمْ الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمْ الْمُکَفَّرِ عَنْهُمْ سَیِّئَاتُهُمْ وَ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ تُقَدِّرُ أَنْ تُطِیلَ عُمْرِی وَ تُوَسِّعَ عَلَیَّ فِی رِزْقِی وَ تَفْعَلَ بِی کَذَا وَ کَذَا.”
در این دعا، به جای عبارت “کذا و کذا” باید حاجات خود را بیان کنید.
این شب‌ها، فرصتی است برای نزدیکی به خداوند، از این رو، بهره‌برداری از این لحظات با اعمال شایسته، موجب بخشش و رحمت الهی خواهد شد.
سوالات متداول:
1. چه اعمالی باید در شب‌های قدر انجام دهم؟
در شب‌های قدر، برخی از اعمال ویژه عبارتند از:
- غسل: برای پاکیزگی بدن و روح.
- نماز دو رکعتی: پس از غسل، دو رکعت نماز با خواندن «توحید» 7 مرتبه در هر رکعت.
- قرآن به سر گرفتن: قرآن را با احترام و ایمان به سر گرفتن و دعا خواندن.
- ذکر و استغفار: ذکرهایی مانند «استغفرالله ربی و اتوب الیه» و دعاهایی مخصوص شب‌های قدر را تکرار کنید.
2. چه دعاهایی باید در شب قدر خوانده شود؟
دعاهایی همچون:
- دعای “یَا ذَا الَّذِی کانَ”: دعای مخصوص شب‌های قدر که باید با دقت و توجه خوانده شود.
- دعا برای حاجات: از خداوند برای برآورده شدن حاجات و نیازهایتان درخواست کنید.
- دعای طول عمر و رزق: در شب قدر از خداوند بخواهید که عمر شما را طولانی کند و در رزق و روزی شما برکت دهد.
3. چرا شب‌های قدر در دهه آخر ماه رمضان اهمیت دارند؟
شب‌های قدر از شب‌هایی هستند که قرآن کریم در آنها نازل شده است.
این شب‌ها دارای برکات ویژه‌ای هستند و فرصتی برای دریافت آمرزش از خداوند و تغییر تقدیرات زندگی به حساب می‌آیند.
4. چه زمانی شب‌های قدر آغاز می‌شود؟
شب‌های قدر در دهه آخر ماه رمضان قرار دارند و معمولا شب‌های ۱۹، ۲۱ و ۲۳ رمضان به عنوان شب‌های قدر شناخته می‌شوند. اما بهترین شب قدر شب ۲۳ است.
5. آیا برای شب‌های قدر می‌توانم کارهای روزانه‌ام را انجام دهم؟
بله، شب‌های قدر فرصت‌هایی برای عبادت و دعا است، ولی باید تلاش کنید تا بیشتر وقت خود را به عبادت و دعا اختصاص دهید و از سرگرمی‌های دنیا دور باشید.
