به گزارش رسانه تحلیلی خبری آناژورنال، از 14 خرداد 1404، دادستانی‌های چندین شهر ایران، از جمله تهران (شهرستان ری)، تبریز، اصفهان، ایلام، کرمان، قزوین، و ملارد، ممنوعیت کامل سگ‌گردانی در معابر عمومی، پارک‌ها، و وسایل نقلیه را اعلام کردند.
جدیدترین اخبار ایران در آناژورنال دنبال کنید.
این تصمیم که تا 19 خرداد به بیش از 18 شهر گسترش یافت، با استناد به ماده 688 قانون مجازات اسلامی و به بهانه حفظ بهداشت، نظم عمومی، و ایمنی شهروندان اجرا می‌شود.
دادستان‌هایی مانند علی حسنوند (لرستان) و مهدی بخشی (کرمان) ادعا می‌کنند که سگ‌گردانی باعث تهدید سلامت عمومی، ناامنی روانی، و مزاحمت برای کودکان و سالمندان می‌شود.
آن‌ها از توقیف خودروهای حامل سگ و پلمب کلینیک‌های دامپزشکی غیرمجاز خبر داده‌اند.
با این حال، منتقدان، از جمله فعالان حقوق حیوانات، این سیاست را بخشی از تلاش‌های گسترده‌تر برای محدود کردن آزادی‌های فردی و تحمیل قوانین سخت‌گیرانه اجتماعی می‌دانند.
سگ‌ها در فرهنگ ایران از هزاران سال پیش برای نگهبانی، شکار، و محافظت از گله‌ها نقش داشته‌اند. در دهه اخیر، نگهداری سگ به‌ویژه در میان جوانان شهرنشین افزایش یافته است.
با این حال، فقدان قوانین شفاف برای سگ‌گردانی، عدم جمع‌آوری فضولات توسط برخی صاحبان، و نبود فضاهای اختصاصی برای حیوانات خانگی به تنش‌ها دامن زده است.
بسیاری از شهروندان برای اجتناب از جریمه یا توقیف سگ‌هایشان، آن‌ها را در ساعات خلوت یا مناطق دورافتاده بیرون می‌برند.
منتقدان، از جمله سازمان‌های حقوق بشری و کاربران این ممنوعیت را بخشی از روند فزاینده دخالت دولت در زندگی خصوصی می‌دانند.
آن‌ها به محدودیت‌های مشابه، مانند اجرای اجباری حجاب، نظارت دیجیتال، و برخورد با فعالان مدنی اشاره می‌کنند.
گزارش‌های سازمان ملل نیز از افزایش محدودیت‌های اجتماعی در ایران انتقاد کرده است.
برخی کاربران این سیاست را «نمونه‌ای از سلب آزادی‌های اولیه» خوانده‌اند.
در ایران، قانون مشخصی برای سگ‌گردانی وجود ندارد و تصمیمات فعلی بر اساس تفسیرهای قضایی اعمال می‌شوند.
کارشناسان شهری، مانند رئیس اداره کنترل حیوانات شهرداری تهران، خواستار تدوین قوانین شفاف، آموزش عمومی، و ایجاد فضاهای اختصاصی برای حیوانات خانگی شده‌اند تا حقوق همه شهروندان، از جمله صاحبان سگ و مخالفان، رعایت شود.
سوالات متداول
۱. آیا سگ‌گردانی در ایران ممنوع شده؟
بله، از ۱۴ خرداد ۱۴۰۴ در بسیاری از شهرهای ایران از جمله تهران، تبریز، اصفهان، کرمان و چند شهر دیگه، سگ‌گردانی در معابر عمومی، پارک‌ها و حتی خودروها ممنوع اعلام شده.
۲. دلیل ممنوعیت سگ‌گردانی چیه؟
دادستان‌ها به ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی استناد کردن و گفتن این کار به خاطر حفظ بهداشت عمومی، آرامش روانی جامعه، و جلوگیری از ناامنی ممنوع شده.
۳. چه مجازاتی برای سگ‌گردانی در نظر گرفتن؟
ممکنه خودرو حامل سگ توقیف بشه، خود سگ مصادره بشه یا به پناهگاه منتقل بشه، و حتی کلینیک‌های دامپزشکی غیرمجاز هم پلمب بشن.
۴. این ممنوعیت سراسریه یا فقط توی چند شهر اجرا می‌شه؟
فعلاً در بیش از ۱۸ شهر از جمله تهران (منطقه ری)، تبریز، ایلام، کرمان، قزوین، ملارد و… اجرا شده ولی احتمال گسترش بیشترش وجود داره.
۵. آیا قانون مشخصی درباره سگ‌گردانی در ایران وجود داره؟
نه، قانون شفاف و مدونی وجود نداره. بیشتر تصمیم‌ها بر اساس تفسیر قضات از قوانین کلی گرفته می‌شن.
۶. واکنش مردم به این تصمیم چی بوده؟
خیلی از مردم و فعالان حقوق حیوانات با این تصمیم مخالفت کردن و گفتن این کار آزادی‌های فردی رو نقض می‌کنه.
۷. آیا می‌تونیم سگ‌هامون رو تو پارک ببریم اگه قلاده داشته باشن؟
بر اساس ابلاغیه دادستانی، حتی با قلاده هم ممنوعه. حضور سگ توی مکان‌های عمومی خلاف مقررات اعلام شده.
۸. اگه سگ داخل ماشین باشه مشکلی داره؟
بله، اعلام شده که حضور سگ در وسایل نقلیه هم شامل این ممنوعیت می‌شه و ممکنه خودرو توقیف بشه.
۹. چرا بعضیا با این ممنوعیت مخالفن؟
مخالف‌ها می‌گن که این تصمیم آزادی‌های شخصی رو محدود می‌کنه، به حقوق حیوانات لطمه می‌زنه و باید راهکارهای منطقی‌تری در نظر گرفته بشه.
۱۰. آیا این ممنوعیت دائمیه؟
فعلاً به صورت اجرایی اعلام شده ولی مشخص نیست دائمی باشه یا موقتی؛ بستگی به سیاست‌های آینده داره.
۱۱. راه‌حل جایگزین چیه؟
خیلی از کارشناسان پیشنهاد دادن که فضاهای مخصوص سگ‌گردانی ساخته بشه، قوانین مشخص تدوین بشه و فرهنگ‌سازی عمومی صورت بگیره.
۱۲. نگهداری سگ در خونه ممنوعه؟
خیر، نگهداری سگ در خانه فعلاً ممنوع نیست؛ محدودیت بیشتر در مورد بیرون بردن سگ در فضاهای عمومی اعمال شده.
۱۳. آیا این موضوع ربطی به حقوق بشر داره؟
برخی نهادهای حقوق بشری و گزارش‌های بین‌المللی این ممنوعیت رو بخشی از روند افزایش دخالت دولت در زندگی شخصی مردم می‌دونن.
