به گزارش رسانه تحلیلی خبری آناژورنال در سال‌های اخیر، بحث درباره بی‌اعتمادی ایران به آمریکا به یکی از محورهای اصلی سیاست خارجی کشور تبدیل شده است.
تاریخ روابط دو کشور نشان می‌دهد که ایالات متحده بارها تعهدات خود را زیر پا گذاشته و سیاست‌های متغیری در قبال ایران اتخاذ کرده است.
از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ که با مداخله مستقیم آمریکا دولت دکتر مصدق را سرنگون کرد، تا خروج یک‌جانبه از برجام و اعمال مجدد تحریم‌ها، همه این تجربیات نشان داده که نمی‌توان به واشنگتن به عنوان یک شریک قابل اعتماد نگریست.
پیمان صالحی، کارشناس ارشد علوم سیاسی، در این خصوص اظهار داشت: «تجربه‌های تاریخی ثابت کرده که آمریکا به تعهدات خود پایبند نیست. ما در مذاکرات برجام امیدوار بودیم که این توافق بتواند گامی به‌سوی کاهش تنش‌ها باشد، اما آمریکا به یک‌باره از توافق خارج شد و تحریم‌های بیشتری اعمال کرد. این اقدام نشان می‌دهد که سیاست‌های آمریکا غیرقابل پیش‌بینی است و آزموده را آزمودن خطاست.»
وی افزود: «این بی‌اعتمادی تنها به ایران محدود نمی‌شود. خروج آمریکا از توافقات بین‌المللی، مانند پیمان آب و هوایی پاریس و توافق برجام، باعث شده بسیاری از کشورها نسبت به تعهدات واشنگتن محتاط‌تر عمل کنند.»
سیدمحمدحسن، کارشناس دیگر علوم سیاسی، نیز تأکید کرد که آمریکا به دنبال تأمین منافع خود است و تا زمانی که سیاست‌های یک‌جانبه خود را تغییر ندهد، نمی‌توان به بهبود روابط با این کشور امید داشت.
وی تصریح کرد: «ما باید از تجربیات گذشته درس بگیریم. مذاکره در شرایطی مفید است که طرف مقابل به توافقات پایبند باشد، اما آمریکا بارها نشان داده که تعهدات بین‌المللی را به‌راحتی نقض می‌کند.»
کارشناسان سیاسی بر این باورند که ایران باید استراتژی‌های جایگزینی برای تأمین منافع خود در پیش بگیرد، از جمله تقویت روابط دیپلماتیک با سایر کشورها و توسعه ظرفیت‌های داخلی، تا از وابستگی به مذاکرات پرریسک با آمریکا جلوگیری شود.
سوالات متداول
۱. چرا ایران به آمریکا اعتماد ندارد؟
ایران در طول دهه‌های گذشته تجربه‌های تلخی از تعامل با آمریکا داشته است، از جمله کودتای ۲۸ مرداد و خروج یک‌جانبه از برجام، که نشان می‌دهد این کشور به تعهدات خود پایبند نیست.
۲. آیا آمریکا می‌تواند به توافقات بین‌المللی پایبند باشد؟
تجربه خروج آمریکا از برجام و سایر توافقات نشان داده که سیاست‌های این کشور متغیر و وابسته به دولت‌های مختلف است، بنابراین نمی‌توان به پایداری تعهدات آن اطمینان داشت.
۳. آیا امکان مذاکره مجدد ایران و آمریکا وجود دارد؟
مذاکره در صورتی امکان‌پذیر است که آمریکا به تعهدات بین‌المللی خود پایبند باشد و سیاست‌های خصمانه‌اش را کنار بگذارد، اما تجربه‌های گذشته نشان داده که این امر بعید است.
۴. آیا دیگر کشورها نیز به آمریکا بی‌اعتماد شده‌اند؟
بله، رفتار یک‌جانبه آمریکا در خروج از توافقات مختلف باعث شده بسیاری از کشورها در تعامل با این کشور محتاط‌تر عمل کنند.
۵. ایران چه راهکاری برای مقابله با سیاست‌های آمریکا دارد؟
کارشناسان بر این باورند که ایران باید به جای تکیه بر مذاکره با آمریکا، بر تقویت توان داخلی و گسترش روابط با دیگر کشورها تمرکز کند.
