به گزارش رسانه تحلیلی خبری آناژورنال وزارت دفاع لیتوانیا با حمایت از استارتاپ‌های فناوری دفاعی، گام‌های جسورانه‌ای برای تقویت امنیت اروپا برداشته است.
درحالی‌که بسیاری از کشورهای اروپایی تازه متوجه اهمیت سرمایه‌گذاری در این حوزه شده‌اند، صندوق سرمایه‌گذاری حاکمیتی کواینوست کپیتال (Coinvest Capital) از سال ۲۰۲۳ پیشرو در این زمینه بوده و بدون نیاز به کاربردهای غیرنظامی، روی فناوری‌های دفاعی سرمایه‌گذاری می‌کند.
ویکتوریا تریمل (Viktorija Trimbel)، مدیرعامل کواینوست کپیتال، تأکید دارد که این صندوق یکی از اولین نهادهای مالی در منطقه بود که به‌صورت رسمی مجوز سرمایه‌گذاری در فناوری‌های دفاعی را دریافت کرد.
کواینوست تاکنون حدود ۶.۸ میلیون یورو (معادل ۷.۳۷ میلیون دلار) در استارتاپ‌های فعال در حوزه هوافضا، دفاع و فناوری‌های دوگانه (dual-use) سرمایه‌گذاری کرده است.
یکی از مهم‌ترین سرمایه‌گذاری‌های این صندوق، حمایت از شرکت Unmanned Defense Systems (UDS) مستقر در ویلنیوس است که بر بهینه‌سازی زنجیره کشتار (kill chain) متمرکز است.
این استراتژی سرمایه‌گذاری کواینوست، آن را به یکی از معدود صندوق‌های اروپایی تبدیل کرده که بدون الزام به کاربردهای غیرنظامی، مستقیماً در بخش دفاعی سرمایه‌گذاری می‌کند.
در مقایسه با میلیاردها دلاری که در ایالات متحده به شرکت‌های فناوری دفاعی تزریق می‌شود، سرمایه‌گذاری لیتوانیا ممکن است اندک به نظر برسد.
اما با درنظرگرفتن جمعیت این کشور (۲.۸۹ میلیون نفر)، این سرمایه‌گذاری در مقیاس سرانه قابل‌توجه است.
لیتوانیا همچنین مدل سرمایه‌گذاری مشترک (co-investment) را در پیش گرفته و کواینوست کپیتال در کنار سرمایه‌گذاران فرشته و سایر صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی به تأمین مالی استارتاپ‌های دفاعی می‌پردازد.
یکی از این سرمایه‌گذاران، شبکه Lithuanian Business Angel Network (LitBAN) است که از سال ۲۰۱۳ تاکنون ۳۹ برابر رشد داشته است.
پس از حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲، لیتوانیا با افزایش بودجه نظامی خود به ۵ تا ۶ درصد از تولید ناخالص داخلی (GDP)، تعهد جدی خود به دفاع و بازدارندگی را نشان داده است.
این کشور نه‌تنها سرمایه‌گذاری‌های خود را در استارتاپ‌های دفاعی افزایش داده، بلکه در کمپین‌های عمومی مانند Radarom 2025 نیز مشارکت داشته که تاکنون بیش از ۵.۶ میلیون یورو برای خرید پهپادها و سامانه‌های ضدپهپادی برای اوکراین جمع‌آوری کرده است.
تریمل معتقد است که روند سرمایه‌گذاری در فناوری‌های دفاعی در اروپا شتاب خواهد گرفت و کشورهای دیگر نیز در حال درک ضرورت این موضوع هستند. او می‌گوید:
“وقتی ۱۸ ساله بودم، با چشمان خودم دیدم که تانک‌های روسی مردم را می‌کشتند. برای ما، این فقط یک روایت تاریخی نیست؛ بلکه بخشی از واقعیت زندگی ماست.”
درحالی‌که کشورهای اروپایی هنوز در حال تصمیم‌گیری درباره نحوه سرمایه‌گذاری در بخش دفاعی هستند، لیتوانیا با اجرای راهکارهای نوآورانه در حال تثبیت جایگاه خود به‌عنوان یکی از پیشگامان فناوری‌های دفاعی در منطقه است.
سوالات متداول:
چرا لیتوانیا زودتر از سایر کشورهای اروپایی روی فناوری‌های دفاعی سرمایه‌گذاری کرد؟
لیتوانیا به دلیل تجربه تاریخی خود از اشغال‌های شوروی و تهدیدات روسیه، اهمیت دفاع را کاملاً درک کرده است.
این کشور بدون منتظر ماندن برای تحولات بیشتر در جنگ اوکراین، تصمیم گرفت ۵ تا ۶ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را به هزینه‌های نظامی اختصاص دهد و همچنین از استارتاپ‌های فعال در حوزه دفاعی حمایت کند.
صندوق سرمایه‌گذاری کواینوست کپیتال (Coinvest Capital) چه نقشی در فناوری‌های دفاعی دارد؟
این صندوق، اولین صندوق سرمایه‌گذاری حاکمیتی در منطقه بود که به‌طور کامل مجوز سرمایه‌گذاری در فناوری‌های دفاعی را دریافت کرد.
برخلاف سایر سرمایه‌گذاری‌ها که معمولاً به کاربردهای غیرنظامی نیاز دارند، کواینوست مستقیماً در شرکت‌هایی مانند Unmanned Defense Systems (UDS) سرمایه‌گذاری کرده که بر بهینه‌سازی زنجیره کشتار (kill chain) تمرکز دارد.
سرمایه‌گذاری لیتوانیا در دفاعی چگونه با دیگر کشورهای اروپایی مقایسه می‌شود؟
مبلغی که لیتوانیا برای حمایت از استارتاپ‌های دفاعی اختصاص داده (حدود ۶.۸ میلیون یورو) در مقایسه با سرمایه‌گذاری‌های میلیارددلاری آمریکا در این حوزه کوچک به نظر می‌رسد.
اما اگر آن را بر اساس جمعیت لیتوانیا بسنجیم، این مقدار کاملاً قابل‌توجه است.
همچنین، لیتوانیا با تأکید بر هم‌آفرینی (co-creation)، از طریق کواینوست با سرمایه‌گذاران فرشته و سایر صندوق‌های سرمایه‌گذاری همکاری می‌کند.
چگونه جنگ اوکراین بر استراتژی دفاعی لیتوانیا تأثیر گذاشته است؟
پس از حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲، یک حس فوریت و همبستگی در سراسر لیتوانیا شکل گرفت.
این کشور نه‌تنها سرمایه‌گذاری‌های دفاعی خود را افزایش داده، بلکه ابتکارات عمومی مانند کمپین جمع‌آوری کمک‌های مالی Radarom 2025 را راه‌اندازی کرده که میلیون‌ها یورو برای خرید پهپادها و سامانه‌های ضدپهپادی جمع‌آوری کرده است.
