به گزارش رسانه تحلیلی خبری آناژورنال در روزهایی که پرونده‌های قضایی برخی چهره‌های مذهبی و بستگان آنان به تیتر رسانه‌ها تبدیل شده، خبر بازداشت دو تن از بستگان نزدیک حجت‌الاسلام کاظم صدیقی – امام‌جمعه موقت تهران و از خطیبان شناخته‌شده کشور – بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی داشته است.
بر اساس گزارش‌های تأییدشده، این بازداشت‌ها در پی رسیدگی قضایی به تخلفات اقتصادی در پروژه‌ای موسوم به “باغ ازگل” انجام گرفته؛ پروژه‌ای که پیش‌تر نیز نام آن در پرونده‌های زمین‌خواری و ساخت‌وسازهای غیرمجاز مطرح شده بود.
جدیدترین اخبار ایران را در آناژورنال بخوانید.
واکنش مثبت به اقدام قوه قضاییه
واکنش افکار عمومی به این اقدام قوه قضاییه عمدتاً مثبت بوده و بسیاری آن را نشانه‌ای از افزایش اراده مقابله با فساد حتی در سطوح نزدیک به چهره‌های صاحب‌نفوذ دانسته‌اند.
کارشناسان حقوقی نیز معتقدند اگر رسیدگی به این پرونده با شفافیت و قاطعیت دنبال شود، می‌تواند به افزایش اعتماد عمومی به سیستم قضایی کشور منجر شود.
محمد مهاجری: این فقط مربوط به بستگان نیست
در میانه این تحولات، محمد مهاجری – روزنامه‌نگار و تحلیلگر سیاسی اصولگرا – در یادداشتی با عنوان «این یکی به خود آقای صدیقی مربوط است، نه بستگانش» به موضوع زاویه‌ای متفاوت بخشید.
او در این یادداشت که در فضای رسانه‌ای کشور بازتاب یافت، با ابراز خرسندی از اقدام قوه قضائیه، اما بر نکته‌ای تأکید کرد که به بعد فرهنگی و اعتقادی ماجرا بازمی‌گردد.
به باور مهاجری، رفتارها و سخنان پیشین آیت‌الله صدیقی – خصوصاً آنچه در قالب نقل رؤیاها، خواب‌ها، و کرامات در منابر رسمی بیان کرده – نیازمند بررسی و بازنگری است.
«تکرار نسبت دادن خواب به اولیا، که گاهی هم شامل رخدادهای محیرالعقول است… متاسفانه باعث ترویج خرافه و حتی هتک حرمت برخی افراد شده‌است.»
– محمد مهاجری
خرافه‌گرایی در تریبون رسمی؟ یا بازگشت به عقلانیت دینی؟
صدیقی در سال‌های اخیر بارها در خطبه‌های نماز جمعه تهران، روایاتی را نقل کرده که بر پایه رؤیاها یا “مشاهدات معنوی” استوار بوده است.
برخی از این نقل‌ها، نظیر دیدار روح امام خمینی با پیامبر اسلام در خواب، یا سخنان غیبی درباره‌ی وضعیت برخی شخصیت‌های سیاسی و مذهبی، واکنش‌هایی از سوی کارشناسان دینی و جامعه‌شناسان برانگیخت.
مهاجری تأکید می‌کند که حتی اگر این روایات از سوی اشخاصی معتبر نقل شده باشند، در نظام فقهی شیعه خواب حجت شرعی محسوب نمی‌شود و نمی‌توان بر پایه آن در حوزه عمومی اظهار نظر کرد.
او هشدار می‌دهد که مخاطب تریبون‌های رسمی در ایران میلیون‌ها نفر از مردم ساده‌دل و باایمان هستند، و این سبک از سخنرانی‌ها می‌تواند به مرور، مرز میان دین و خرافه را مخدوش کند و به تضعیف اعتبار روحانیت و دین در نگاه مردم بیانجامد.
اثرات اخلاقی و اجتماعی تخلفات نزدیکان روحانیون برجسته
در جامعه‌ای که همچنان بسیاری از اقشار، روحانیت را الگو و مرجع معنوی خود می‌دانند، تخلفات نزدیکان این افراد پیامدهایی فراتر از جرم فردی دارد.
این دست از وقایع می‌تواند وجاهت اجتماعی و معنوی چهره‌های مذهبی را خدشه‌دار کند، حتی اگر خود شخص از لحاظ قضایی در پرونده دخیل نباشد.
در همین زمینه، کارشناسان رسانه‌ای تأکید دارند که بازتولید اعتماد عمومی به روحانیت، نیازمند شفافیت، پاسخ‌گویی، و پاک‌دستی در حلقه‌های نزدیک به آنان است.
پرونده تخلفات وابسته به آیت‌الله صدیقی، چه از جنبه قضایی و چه از جنبه رسانه‌ای، می‌تواند نقطه عطفی در بازتعریف رابطه بین دین، سیاست و جامعه باشد.
اگر رسیدگی به آن با دقت و شفافیت همراه شود و در کنار آن بازنگری در شیوه‌های گفتار مذهبی و منبری نیز صورت گیرد، شاید بتوان امیدوار بود که تریبون‌های مذهبی به جایگاه عقلانیت، صداقت و معنویت واقعی بازگردند.
سوالات متداول:
1. موضوع اصلی یادداشت محمد مهاجری درباره کاظم صدیقی چیست؟
مهاجری با اشاره به بازداشت بستگان نزدیک صدیقی، به شیوه سخنرانی‌های او و اتکای بیش‌ازحد به رؤیا و روایت‌های غیرمستند از اولیای الهی انتقاد کرده است.
2. چرا بازداشت بستگان صدیقی مهم تلقی شده است؟
چون این اتفاق در تضاد با تصویری است که خود صدیقی از تقوا و معنویت ارائه می‌دهد و افکار عمومی را نسبت به ادعاهای او دچار تردید می‌کند.
3. مهاجری چه نوع روایت‌هایی را مورد نقد قرار می‌دهد؟
او از نقل خواب‌هایی عجیب و محیرالعقول توسط صدیقی انتقاد می‌کند که گاه بدون ذکر منبع و به اسم اولیای الهی در منابر رسمی بیان می‌شود.
4. چه مثالی از روایت‌های غیرمستند صدیقی در یادداشت آورده شده است؟
یکی از مثال‌ها، خوابی است که در آن امام خمینی با محمدرضا پهلوی در حضور پیامبر اسلام درگیر می‌شود؛ ماجرایی که مهاجری آن را غیرقابل باور می‌داند.
5. چرا مهاجری این روایت‌ها را مشکل‌زا می‌داند؟
چون به باور او تکرار این سخنان از تریبون‌های رسمی، نه تنها موجب تقویت ایمان مردم نمی‌شود بلکه می‌تواند به تضعیف باورهای دینی و رواج خرافه بیانجامد.
6. آیا مهاجری از اصل رؤیا انتقاد می‌کند؟
نه، او از بهره‌برداری عمومی و رسمی از خواب‌ها و رؤیاهایی انتقاد می‌کند که حجیت شرعی ندارند و می‌توانند موجب سوءتفاهم دینی شوند.
7. آیا مهاجری خواستار برخورد قضایی با صدیقی شده است؟
نه مستقیماً؛ او گفته که این موارد شاید هرگز در محکمه‌ای رسیدگی نشوند، اما تأکید کرده که این سبک گفتار پیامدهای اجتماعی مخربی دارد.
8. چرا مهاجری سخنان صدیقی را “ترویج خرافه” می‌داند؟
به دلیل تکرار روایت‌هایی غیرقابل اثبات که با عقل و شرع هماهنگ نیستند و نسبت دادن مستقیم آن‌ها به اولیای الهی، بدون مدرک معتبر.
9. بازداشت بستگان صدیقی چه تأثیری بر اعتبار روایی او دارد؟
مهاجری می‌گوید این بازداشت‌ها خط بطلانی بر ادعاهای پیشین صدیقی کشیده و شبهه جعلی بودن روایت‌هایش را تقویت می‌کند.
10. هدف نهایی مهاجری از این نقد چیست؟
هشدار نسبت به استفاده ابزاری از تریبون‌های رسمی برای بیان مطالبی که به‌جای تعمیق ایمان مردم، باعث تخریب باورهای دینی و افزایش بی‌اعتمادی می‌شود.
