به گزارش رسانه تحلیلی خبری آناژورنال در سال ۱۴۰۳، ایران با اجرای چندین پرتاب موفقیت‌آمیز، گام‌های مهمی در صنعت فضایی برداشته است.
از پرتاب ماهواره‌های تحقیقاتی مانند «چمران ۱» تا ورود بخش خصوصی به عرصه فضایی با ماهواره‌های «کوثر» و «هدهد»، این پیشرفت‌ها چشم‌انداز جدیدی را برای خودکفایی فضایی کشور ترسیم کرده‌اند.
تثبیت عملکرد پرتابگرهای بومی همچون «قائم ۱۰۰» و «سیمرغ» نیز نشان از رشد فناوری‌های مداری ایران دارد.
در دل تاریکی شب، نقطه‌ای نورانی بر فراز آسمان ایران حرکت می‌کند؛ ماهواره‌ای که از ارتفاع صدها کیلومتری، چشم‌اندازی دقیق از زمین ارائه می‌دهد.
از پرتاب نخستین ماهواره ملی در سال ۱۳۸۷ تا دستیابی به فناوری‌های پیشرفته فضایی، ایران گام‌های بلندی در مسیر خودکفایی فضایی برداشته است.
این روزها، ماهواره‌های ایرانی نه‌تنها در مدار زمین قرار گرفته‌اند، بلکه در حوزه‌هایی همچون سنجش از دور، مخابرات و تحقیقات علمی نیز نقش‌آفرینی می‌کنند.
از ماهواره «خیام» که تصاویر با وضوح بالا برای مدیریت منابع طبیعی و کشاورزی ارائه می‌دهد تا «هدهد» و «کوثر» که به‌تازگی در مدار قرار گرفته‌اند، هر یک صفحه‌ای جدید در تاریخ فناوری فضایی ایران رقم زده‌اند.
این گام علمی با پشتوانه سند ۱۰ ساله فضایی (۱۴۰۱ تا ۱۴۱۰) است که در آخرین جلسه شورای عالی فضایی، مصوب شد و بر اساس آن هدف‌گذاری کشور در حوزه صنعت فضایی تبدیل‌شدن به یکی از کشورهای صادرکننده خدمات صنعت فضایی بوده است.
این سند راه را در بازه‌های زمانی یک‌ساله، دوساله تا افق ۱۰ساله در حوزه‌های ساخت ماهواره، زیرساخت‌های فضایی، توسعه فناوری فضایی، پایگاه فضایی تا ماهواره در لایه‌های مختلف مشخص کرده است.
تقسیم کار ملی از دیگر جنبه‌های این سند است و مقرر شده از تکرار اجرای پروژه‌ها و تحقیقات و موازی‌کاری جلوگیری شود.
سرآمدی در توسعه فناوری فضایی بومی در منطقه و افزایش بهره‌مندی شهروندان، کسب‌وکارها و دولت از خدمات و فناوری‌های فضا پایه به عنوان جزء جدایی‌ناپذیری از فعالیت‌های روزمره چشم‌انداز این سند تعریف شده و ماموریت‌هایی برای صنعت فضایی تعیین کرده است.
آمار پرتاب‌های فضایی ایران:
از سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۳، ایران ۱۲ پرتاب فضایی موفق انجام داده که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- ماهواره چمران ۱ – پرتابگر «قائم ۱۰۰»، شهریور ۱۴۰۳
- ماهواره کوثر و هدهد – پرتابگر «سایوز»، آبان ۱۴۰۳
- ماهواره فخر ۱ – پرتابگر «سیمرغ»، آذر ۱۴۰۳
این موفقیت‌ها تنها بخش کوچکی از دستاوردهای فضایی ایران در سال ۱۴۰۳ هستند و چشم‌اندازهای آینده نیز بسیار امیدبخش است.
برنامه‌های آینده ایران در صنعت فضایی:
برنامه‌های ایران برای آینده صنعت فضایی شامل موارد زیر است:
- پرتاب ماهواره‌های جدید: ماهواره‌هایی مانند «طلوع ۳»، «ظفر ۲» و «پژوهش ۳» در دستور کار هستند.
- منظومه‌های ماهواره‌ای اینترنت اشیاء: پروژه‌های مهم مانند منظومه «شهید سلیمانی» که شامل ۲۰ ماهواره برای اینترنت اشیاء است.
- کپسول‌های زیستی: ایران در حال طراحی و ساخت کپسول‌های زیستی جدید است که از سال ۱۴۰۴ پرتاب‌های آزمایشی آن آغاز خواهد شد.
- ایستگاه‌های فضایی: ساخت ایستگاه‌های فضایی «سلماس» و «چناران» که تا سال ۱۴۰۴ به بهره‌برداری خواهند رسید.
ایران در سال‌های اخیر پیشرفت‌های چشمگیری در صنعت فضایی داشته است و با حمایت‌های ملی و بین‌المللی، به تدریج به یکی از قدرت‌های فضایی منطقه تبدیل می‌شود.
بخش خصوصی نیز در این مسیر نقش کلیدی ایفا می‌کند و گام‌های بلندتری برای پیشرفت در صنعت فضایی کشور برداشته می‌شود.
سوالات متداول:
ایران تو صنعت فضایی چقدر پیشرفت کرده؟
ایران در سال‌های اخیر چندین پرتاب موفق ماهواره داشته و فناوری پرتابگرهای بومی مثل «قائم ۱۰۰» و «سیمرغ» رو توسعه داده.
همچنین، ورود بخش خصوصی به این صنعت، تحولی بزرگ ایجاد کرده.
ماهواره چمران ۱ چه کاربردی داره؟
«چمران ۱» یه ماهواره تحقیقاتی‌ـ‌آزمایشی هست که برای تست عملکرد زیرسیستم‌ها و انجام مانورهای مداری به مدار ۵۵۰ کیلومتری زمین فرستاده شده.
اولین ماهواره خصوصی ایران کدومه و چه اهمیتی داره؟
ماهواره‌های «هدهد» و «کوثر» که توسط بخش خصوصی طراحی و ساخته شدن، اولین ماهواره‌های غیردولتی ایران هستن که به فضا پرتاب شدن.
این یه قدم مهم برای ورود بخش خصوصی به صنعت فضایی محسوب می‌شه.
پرتابگرهای فضایی ایران کدوم‌ها هستن و چه تفاوتی دارن؟
ایران چندین پرتابگر بومی مثل «قائم ۱۰۰»، «سیمرغ»، «ذوالجناح» و «قاصد» داره.
«قائم ۱۰۰» و «ذوالجناح» سوخت جامد دارن و برای پرتاب‌های سریع و ارزان استفاده می‌شن، در حالی که «سیمرغ» از سوخت مایع استفاده می‌کنه و ظرفیت بالاتری داره.
آیا ایران قراره خدمات فضایی به کشورهای دیگه ارائه بده؟
بله، طبق سند ۱۰ ساله فضایی ایران، هدف اینه که ایران به یکی از کشورهای صادرکننده خدمات فضایی تبدیل بشه.
همین حالا هم ایران همکاری‌هایی با کشورهای دیگه داره و احتمالا در آینده این همکاری‌ها بیشتر می‌شه.
