به گزارش رسانه تحلیلی خبری آناژورنال و به نقل از خبر آنلاین در شرایطی که روابط ایران و عربستان پس از سال‌ها تنش در حال بازسازی است، آزادی غلامرضا قاسمیان، روحانی اصول‌گرای ایرانی که در مدینه بازداشت شده بود، بازتابی فراتر از یک پرونده عادی کنسولی دارد.
جدیدترین اخبار ایران را در آناژورنال بخوانید.
قاسمیان که با انتشار ویدئویی جنجالی در حرم مدینه مقامات سعودی را «کاسبان قبله» خطاب کرده بود، بدون ارجاع به دادگاه و با مساعدت مقامات عربستانی آزاد شد و به کشور بازگشت؛ اقدامی که بسیاری از ناظران آن را پیام آشکار ریاض به تهران در راستای تقویت اعتمادسازی تلقی می‌کنند.
بازگشت قاسمیان با واکنش‌های مختلفی روبه‌رو شد؛ از استقبال محدود طلاب حوزه مشکات گرفته تا انتقادات برخی رسانه‌ها و تحلیلگران سیاسی.
در فضای رسمی، از قاسمیان استقبالی ملی نشد؛ اتفاقی که می‌تواند ناشی از تعمد در فاصله‌گذاری با رفتارهای غیررسمی و خارج از چارچوب دیپلماسی باشد.
درحالی‌که برخی نهادها چون وزارت خارجه و سازمان حج و زیارت تأکید کردند که این ماجرا نباید بر روابط تهران و ریاض سایه بیندازد، برخی تحلیلگران معتقدند عربستان با آزادسازی قاسمیان خواسته است ضمن نشان دادن انعطاف، به ایران یادآوری کند که رعایت مقررات داخلی پادشاهی، انتظار اولیه از هر زائر یا مقام مذهبی است.
در همین حال، تعلیق موقت صدور ویزا برای زائران ایرانی نیز به این ماجرا بی‌ربط نبود و پس از پیگیری‌های دیپلماتیک، صدور ویزا برای ۱۰ هزار زائر باقی‌مانده از سر گرفته شد.
وزیر کشور عربستان نیز در دیدار با نماینده ایران قول همکاری کامل برای حل مشکلات را داد.
اما سؤال اصلی این است که ایران در قبال چنین رفتارهایی که می‌توانند توازن شکننده دیپلماتیک را برهم بزنند، چه واکنشی باید داشته باشد؟
آیا آزادی چنین فردی بدون پیگیری‌های داخلی، باعث مشروعیت‌بخشی به اقدامات شخصی در بستر دیپلماسی رسمی نمی‌شود؟
با توجه به رویکرد صلح‌گرایانه تهران و ریاض در شرایط کنونی منطقه، به‌نظر می‌رسد پیام اصلی این رویداد، تأکید بر حفظ آرامش و احترام به منافع ملی در چارچوب دیپلماسی است؛ نه قهرمان‌سازی از چهره‌هایی که با اظهارات تند، می‌توانند زمینه‌ساز بحران باشند.
سؤالات متداول:
۱. غلامرضا قاسمیان چرا در عربستان بازداشت شد؟
او به دلیل انتشار ویدئویی در مدینه با محتوای انتقادی شدید نسبت به مقامات سعودی بازداشت شد.
۲. آیا آزادی قاسمیان نشانه ضعف عربستان بود؟
خیر؛ بسیاری این اقدام را نشانه‌ای از بلوغ دیپلماتیک عربستان و تمایل به کاهش تنش با ایران می‌دانند.
۳. چرا بازگشت قاسمیان با استقبال گسترده همراه نبود؟
به‌نظر می‌رسد نهادهای رسمی و حتی بخشی از حوزه‌های علمیه ترجیح دادند این موضوع را به عنوان یک رفتار شخصی و نه ملی تلقی کنند.
۴. این ماجرا چه تأثیری بر روابط ایران و عربستان گذاشت؟
با مدیریت دیپلماتیک دو طرف، این حادثه به تشدید تنش نینجامید و حتی منجر به حل برخی موانع مانند صدور ویزا شد.
