به گزارش رسانه تحلیلی خبری آناژورنال، در هفته‌های اخیر قیمت لوبیا به‌ویژه نوع چیتی در بازار به‌طرز چشمگیری افزایش یافته و به محدوده ۳۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان برای هر کیلوگرم رسیده است؛ رقمی که حتی در شرایط گرانی گوشت، حبوبات را از فهرست اقلام پروتئینی ارزان نیز خارج کرده است.
این موضوع نه‌تنها موجب تعجب شهروندان در فروشگاه‌ها شده، بلکه کاهش توان خرید و گرایش به مصرف جایگزین‌های ارزان‌تر را هم به دنبال داشته است.
جدیدترین اخبار ایران در آناژورنال دنبال کنید.
بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد که حذف ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی و جایگزینی آن با ارز توافقی حدود ۷۰ هزار تومانی، به‌ویژه پس از پایان سال ۱۴۰۲، یکی از عوامل اصلی افزایش نرخ لوبیاست.
از طرفی، سیاست‌گذاری ناهماهنگ و نبود آمار دقیق از سطح زیر کشت محصولات داخلی، واردات را نیز با سردرگمی مواجه کرده است.
رضا کنگری، رئیس اتحادیه بنکداران، می‌گوید: «محدودیت در واردات و حذف ارز ترجیحی، تعادل بین عرضه و تقاضا را برهم زده و التهاب در بازار ایجاد کرده است.
با تک‌نرخی شدن ارز و برداشته شدن انحصار واردات، امکان رقابت سالم فراهم می‌شود و قیمت‌ها به تعادل بازمی‌گردند.»
در سوی دیگر، سیدمسعود بحق، رئیس اتحادیه برنج و خواربار اصفهان نیز به کم‌آبی، قطعی برق و کاهش شدید عملکرد کشاورزان اشاره می‌کند.
او می‌گوید: «عملکرد تولید لوبیاچیتی در برخی مناطق به یک‌سوم کاهش یافته که علت اصلی آن عدم تأمین آب در زمان اوج نیاز گیاه است.»
بخش قابل‌توجهی از حبوبات مصرفی کشور وارداتی است، و تنها برخی اقلام مثل لوبیا چیتی، لوبیا سفید و لوبیا قرمز در داخل تولید می‌شوند.
کاهش تولید و واردات همزمان، باعث شده بازار به شکل بی‌سابقه‌ای دچار آشفتگی شود.
سوالات متداول
1. چرا لوبیا انقدر گرون شده؟
افزایش قیمت لوبیا به دلایلی مثل کاهش تولید داخل، گرونی نهاده‌های کشاورزی، قاچاق معکوس به کشورهای همسایه، و دلال‌بازی تو بازار برمی‌گرده. همچنین نبود نظارت کافی هم این موضوع رو تشدید کرده.
2. قیمت لوبیا الان چنده؟
الان قیمت هر کیلو لوبیا قرمز یا چیتی توی بازار آزاد حدود ۵۰۰ هزار تومنه! البته ممکنه بسته به نوع لوبیا و محل فروش کمی بالا و پایین باشه.
3. گرونی لوبیا تا کی ادامه داره؟
فعلاً چشم‌انداز مشخصی برای کاهش قیمت وجود نداره. اگه دولت بتونه واردات رو راحت‌تر کنه یا نظارت‌ها رو بیشتر کنه، شاید وضعیت بهتر شه. اما فعلاً روند صعودیه.
4. کدوم نوع لوبیا بیشتر گرون شده؟
بیشتر گرونی مربوط به لوبیا چیتی و قرمز بوده. لوبیا سفید هم گرون شده، ولی نه به اندازه اون دو نوع.
5. لوبیا گرون شده، جایگزینش چیه؟
بعضی‌ها به جای لوبیا از عدس یا لپه استفاده می‌کنن چون قیمتش پایین‌تره. البته اونا هم بی‌تأثیر از گرونی نیستن ولی هنوز مقرون‌به‌صرفه‌ترن.
6. آیا لوبیا هم داره قاچاق میشه؟
بله، به خاطر بالا رفتن ارزش ریال نسبت به ارز کشورهای همسایه، یه‌سری از محصولات کشاورزی مثل لوبیا، قاچاق معکوس می‌شن؛ یعنی از ایران خارج می‌شن چون اون‌طرف ارزون‌تر در میاد!
7. گرونی لوبیا به خاطر خشکسالیه؟
بله، کم‌آبی و خشکسالی باعث شده کشاورزا کمتر لوبیا بکارن یا کیفیت محصول پایین بیاد، که همین مسئله به کمبود و گرونی منجر شده.
