به گزارش رسانه تحلیلی خبری آناژورنال زارع، استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله هشدار داد که پدیده فرونشست زمین اکنون تا فاصله‌ای کمتر از ۱۰ متر از محوطه نقش رستم و تا ۳۰۰ تا ۵۰۰ متر از تخت جمشید رسیده است؛ این در حالی است که این دو مکان از مهم‌ترین آثار تاریخی ایران و جهان به شمار می‌روند.
زارع علت اصلی این فرونشست‌ها را کشت بی‌رویه محصولات پرمصرف آبی مانند برنج و ذرت در دشت مرودشت عنوان کرد که با توجه به اقلیم منطقه، چندان متناسب نیستند.
جدیدترین اخبار ایران را در آناژورنال بخوانید.
وی افزود بیش از ۸۰۰ شهر و ۱۶ کلان‌شهر کشور در معرض خطر فرونشست قرار دارند.
از سوی دیگر، دکتر درفشی، استادیار گروه میراث طبیعی در پژوهشگاه میراث فرهنگی، گفت: «در دوران هخامنشی، فارس به‌عنوان قطب کشاورزی مطرح بود، اما هیچ نشانی از کشت برنج در منابع تاریخی دیده نمی‌شود.»
وی خاطرنشان کرد: «ظرفیت احیای صنایع دستی و میراث ناملموس منطقه بسیار بالاست، اما متأسفانه به فراموشی سپرده شده‌اند.»
پژوهشگران هشدار می‌دهند که اگر اقدامات فوری برای مدیریت منابع آب و جلوگیری از برداشت بی‌رویه صورت نگیرد، در آینده نزدیک میراث جهانی ایران دچار آسیب‌های جبران‌ناپذیر خواهند شد.
سوالات متداول:
۱. چرا فرونشست در نزدیکی تخت جمشید و نقش رستم رخ داده است؟
پدیده فرونشست در منطقه مرودشت عمدتاً به دلیل برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی و کشت محصولات پرآب مانند برنج و ذرت رخ داده است.
۲. چه فاصله‌ای بین فرونشست و آثار تاریخی ثبت‌شده وجود دارد؟
طبق گزارش پژوهشگاه زلزله‌شناسی، فرونشست به ۱۰ متری نقش رستم و ۳۰۰ تا ۵۰۰ متری تخت جمشید رسیده است.
۳. آیا در دوران هخامنشی در این منطقه برنج کشت می‌شد؟
خیر، اسناد تاریخی نشان می‌دهد در دوران هخامنشی کشت برنج در فارس مرسوم نبوده و کشت این محصول به‌ویژه با این شدت، از نظر تاریخی بی‌سابقه است.
۴. چه اقداماتی باید برای نجات این میراث جهانی انجام شود؟
مدیریت بهینه منابع آب، ممنوعیت کشت محصولات پرآب در مناطق خشک، احیای صنایع دستی بومی، و توسعه پایدار راهکارهای پیشنهادی کارشناسان هستند.
