به گزارش رسانه تحلیلی خبری آناژورنال، افزایش وام خرید مسکن در پایان سال ۱۴۰۳ توسط بانک مرکزی اعلام شد، اما نه به شکلی که امیدی در دل متقاضیان خانه اول ایجاد کند.
سقف وام مسکن در تهران تنها ۱۰۰ میلیون تومان بالا رفت و به ۵۰۰ میلیون تومان رسید؛ افزایشی که در عمل فقط توان خرید یک مترمربع دیگر به وام اضافه کرد.
جدیدترین اخبار ایران در آناژورنال دنبال کنید.
براساس گزارش دنیای اقتصاد، این افزایش جزئی، پوشش مالی وام مسکن را در تهران به ۵ مترمربع رسانده؛ یعنی حتی زیر ۱۰ درصد قیمت یک آپارتمان متعارف.
اگر هزینه اوراق تسهیلات را هم حساب کنیم، این عدد به حدود ۳ مترمربع کاهش می‌یابد؛ چیزی که عملاً کارایی وام را زیر سوال می‌برد.
کارشناسان معتقدند که سیاستگذار به‌جای احیای واقعی قدرت وام، به افزایش نمایشی آن بسنده کرده است. دو دلیل اصلی برای این رویکرد مطرح شده: ترس از تورم ناشی از تزریق نقدینگی بالا از طریق وام‌های کلان و کمبود منابع بانکی برای تأمین اعتبارات بلندمدت.
اما به گفته تحلیلگران، راه‌حل‌هایی چون پرداخت وام دو منظوره برای ساخت و خرید و همچنین تعیین سود واقعی مبتنی بر قیمت تمام‌شده منابع وجود دارد.
همچنین مسئله‌ای که مانع اصلی کارآمدسازی وام تلقی می‌شود، توان اقتصادی پایین خانوارها برای بازپرداخت اقساط است.
وامی که واقعاً بتواند قدرت خرید ایجاد کند (مثلاً ۳ میلیارد تومان)، قسط ماهانه‌ای حدود ۱۰۰ میلیون تومان خواهد داشت که پرداخت آن حتی برای دهک‌های بالا نیز دشوار است، مگر آنکه یارانه‌ای در کار باشد.
در کنار افزایش وام تکی، بانک مرکزی مصوبه‌ای برای وام مشترک خانوادگی نیز تصویب کرده است.
بر این اساس، دو نفر از اعضای یک خانواده (مانند مادر و فرزند یا خواهر و برادر) می‌توانند با دریافت هرکدام ۵۰۰ میلیون تومان، جمعاً یک میلیارد تومان وام برای خرید یک واحد مسکونی دریافت کنند. این مدل، راه‌حلی برای تقسیم اقساط سنگین و بهره‌برداری بیشتر از تسهیلات محسوب می‌شود.
در مورد وام ساخت نیز تصمیماتی گرفته شده، اما نه در حد حمایت جدی از بازار ساخت‌وساز خصوصی. در حالی که سال گذشته وام ساخت برای پروژه‌های دولتی مانند مسکن ملی به ۶۵۰ میلیون تومان رسیده بود، این رقم برای سازندگان خصوصی تنها ۵۰۰ میلیون تومان در نظر گرفته شده؛ سیاستی که انتقادهایی را برانگیخته است.
به‌ویژه اینکه تجربه نشان داده پروژه‌های دولتی معمولاً با تأخیر طولانی، قیمت نهایی بالاتر و کیفیت پایین‌تر نسبت به بازار خصوصی روبه‌رو هستند.
در مجموع، این تصمیمات هرچند به ظاهر «افزایشی» هستند، اما به دلیل تناقضات در اجرا، فاصله جدی با واقعیت بازار مسکن دارند و نمی‌توانند پاسخگوی نیازهای متقاضیان واقعی خرید خانه باشند.
سوالات متداول
1. چرا آمریکا از نیجر نیروهاشو بیرون کشید؟
آمریکا بعد از اینکه دولت نظامی نیجر روابطش با غرب رو شکرآب کرد و به چین و روسیه نزدیک شد، تصمیم گرفت نیروهاشو از اونجا خارج کنه. چون دیگه نمی‌تونستن مثل قبل با هم همکاری نظامی داشته باشن.
2. نیجر چرا با آمریکا قطع همکاری کرد؟
بعد از کودتای ۲۰۲۳، دولت نظامی نیجر آمریکا رو متهم کرد که تو مسائل داخلی کشورش دخالت می‌کنه. به خاطر همین خواستن قرارداد نظامی رو لغو کنن و دیگه پایگاه‌های آمریکا رو هم تخلیه کنن.
3. آمریکا چند تا پایگاه تو نیجر داشت؟
آمریکا دو تا پایگاه مهم تو نیجر داشت که یکی‌ش مخصوص پهپادهای نظامی بود و کلی هزینه براش کرده بودن، چیزی حدود ۱۱۰ میلیون دلار.
4. این تخلیه آمریکا یعنی نیجر می‌خواد با روسیه همکاری کنه؟
بله، کاملاً احتمال داره. نیجر یکی از کشورای آفریقاییه که داره از غرب فاصله می‌گیره و به روسیه نزدیک‌تر می‌شه. مخصوصاً با همکاری‌هایی که با گروه واگنر داشتن.
5. خروج نیروهای آمریکایی از نیجر چه تأثیری داره؟
این اتفاق می‌تونه باعث بشه نفوذ روسیه تو منطقه بیشتر بشه، مخصوصاً از طریق گروه‌هایی مثل واگنر. همچنین نشون می‌ده که آمریکا داره کم‌کم قدرتش رو توی غرب آفریقا از دست می‌ده.
6. روابط نیجر با فرانسه و آمریکا چرا اینقدر خراب شد؟
بعد از کودتا، مردم و دولت نظامی نیجر به شدت ضدغربی شدن. می‌گفتن فرانسه و آمریکا فقط دنبال منافع خودشونن و به مردم نیجر اهمیت نمی‌دن. برای همین ازشون خواستن برن.
7. نیجر چه منابعی داره که اینقدر برا غرب و شرق مهمه؟
نیجر یکی از بزرگ‌ترین ذخایر اورانیوم جهان رو داره. برای همین هم غرب (مثل فرانسه) و هم شرق (مثل روسیه و چین) براش نقشه دارن.
8. این اتفاق ممکنه تو کشورای دیگه آفریقا هم تکرار بشه؟
بله، احتمال داره. مخصوصاً تو کشورهایی مثل مالی و بورکینافاسو که اونا هم روابطشون با غرب رو قطع کردن و دارن به روسیه نزدیک می‌شن.
