به گزارش رسانه تحلیلی خبری آناژورنال از ۲۵ اردیبهشت، یک صفحه مهم در تاریخ اقتصادی ایران ورق می‌خورد.
توافق تجارت آزاد ایران با اتحادیه اوراسیا به اجرا درمی‌آید؛ حرکتی که می‌تواند ایران را از انزوای تحریمی خارج کرده و دروازه‌ای نو به سوی بازارهای جهانی بگشاید.
اما این توافق نه صرفاً یک پیمان اقتصادی، بلکه نقطه عطفی ژئوپولیتیکی و ژئواکونومیکی است که می‌تواند در صورت عدم آمادگی زیرساختی، به فرصتی سوزاننده تبدیل شود.
جدید ترین اخبار ایران در آناژورنال
در جهانی که بلوک‌های اقتصادی جایگزین نظم سنتی شده‌اند، ایران با این توافق در مسیر جدیدی قدم گذاشته؛
مسیری که با عبور از تعرفه‌های تجاری و بهره‌گیری از بازار ۱۸۰ میلیونی اوراسیا (روسیه، قزاقستان، بلاروس، قرقیزستان، ارمنستان)،
می‌تواند مرکز ثقل تجاری منطقه شود. اما کدام زیرساخت؟ کدام حمل‌ونقل؟ کدام بانک؟
📉 خطر سقوط صنایع داخلی؛ آیا این توافق در را به روی واردات باز می‌کند؟
در حالی که تعرفه واردات بیش از ۱۰۰۰ قلم کالا صفر خواهد شد، نگرانی درباره فشار بر صنایع داخلی جدی است.
تولیدکنندگانی در حوزه نساجی، لوازم خانگی و صنایع غذایی در خط مقدم تهدید قرار دارند.
بسیاری از این صنایع هنوز از فناوری دهه‌های گذشته استفاده می‌کنند،
و ورود اجناس ارزان‌قیمت از روسیه، بلاروس یا حتی قزاقستان می‌تواند به‌سادگی آنان را از میدان رقابت حذف کند.
🔍 مثال: واردات ماشین لباسشویی قزاقی یا شیرینی بلاروسی با قیمت کمتر از تولید داخل، بازار را می‌بلعد.
🧰 چالش زیرساختی = پاشنه آشیل توافق
حتی اگر ایران بخواهد صادر کند، بنادر شمالی (انزلی، امیرآباد) و پایانه‌های مرزی (آستارا، اینچه‌برون) هنوز توانایی پشتیبانی از افزایش تبادلات تجاری را ندارند.
در نبود حمل‌ونقل یکپارچه و لجستیک مدرن، کالاهای ایرانی دیر می‌رسند، گران می‌رسند، و در رقابت شکست می‌خورند.
❗ فرصتِ تاریخی، اما مشروط به اقدام فوری:
اگر ایران بتواند پروژه‌های نیمه‌تمام مانند کریدور شمال–جنوب را با همکاری روسیه و قزاقستان به پایان برساند.
و زیرساخت‌های بانکی منطقه‌ای را جایگزین سیستم‌های وابسته به دلار کند،
این توافق می‌تواند نه تنها به رشد صادرات غیرنفتی بینجامد بلکه نقش ایران را در اقتصاد منطقه بازتعریف کند.
⚠️ اما در غیاب این تحولات، احتمال تبدیل فرصت به بحران وجود دارد:
- افزایش واردات بی‌رویه
- ورشکستگی تولیدکننده داخلی
- وابستگی به بازارهای ناپایدار
- گسترش بیکاری صنعتی
🎯 چشم‌انداز واقع‌بینانه: سه سناریو
- سناریوی مثبت: نوسازی زیرساخت‌ها + همکاری منطقه‌ای → جهش صادراتی
- سناریوی خطرناک: رهاشدگی داخلی + واردات سنگین → تضعیف اقتصاد
- سناریوی ایستا: استفاده محدود از توافق در نتیجه موانع بانکی و حمل‌ونقل → فرصت‌سوزی
🗣 سخن پایانی با لحن مخاطب‌محور:
این توافق می‌تواند شروع دوباره‌ای برای اقتصاد ایران باشد… اما نه با سیستم بانکی فرسوده، نه با بنادر کند، و نه با صنایع بدون حمایت. از ۲۵ اردیبهشت به بعد، ایران باید تصمیم بگیرد: بازیگر بزرگ اوراسیا باشد یا بازار مصرفیِ بی‌دفاع؟
