ماده ۳۱ قانون سازمان هواپیمایی کشوری ایران به بررسی صلاحیت محاکم ایران برای رسیدگی به جرائم ارتکابی در هواپیماهای خارجی در هنگام پرواز اشاره دارد.
این ماده در واقع چارچوبی قانونی برای رسیدگی به جرائمی است که ممکن است در داخل هواپیماهایی که در حال پرواز هستند، اتفاق بیفتد.
با توجه به اینکه هواپیماها به‌طور معمول از مرزهای کشورهای مختلف عبور می‌کنند، این مسئله ممکن است ایجاد ابهاماتی در خصوص کدام کشور صلاحیت دارد برای رسیدگی به جرائم در این فضاهای هوایی پیش بیاید.
ماده ۳۱ این ابهامات را از بین می‌برد و شرایطی خاص را تعیین می‌کند که بر اساس آن، محاکم ایران برای رسیدگی به چنین جرائمی صلاحیت خواهند داشت.
با آناژورنال همراه باشید.
این شرایط به شرح زیر هستند:
۱. جرم مخل امنیت یا نظم عمومی ایران باشد
در صورتی که جرم ارتکابی در هواپیما به نحوی باشد که به امنیت یا نظم عمومی کشور ایران آسیب وارد کند، محاکم ایران برای رسیدگی به پرونده صلاحیت خواهند داشت.
به عنوان مثال، اگر فردی در حین پرواز اقدام به تهدید یا دست‌درازی به امنیت پرواز یا مسافران کند و این اقدام تأثیر مستقیم بر امنیت کشور ایران یا پروازهای داخلی داشته باشد، محاکم ایران صلاحیت رسیدگی به آن را خواهند داشت.
۲. متهم یا مجنی‌علیه تبعه ایران باشند
اگر در جریان ارتکاب جرم، فرد متهم یا کسی که به او آسیب وارد شده، تبعه جمهوری اسلامی ایران باشد، دادگاه‌های ایران می‌توانند مسئول رسیدگی به پرونده شوند.
این بند به‌ویژه در مواقعی که جرائم مربوط به سرقت، ضرب و جرح یا تعرض در داخل هواپیما باشد و فرد آسیب‌دیده یا مجرم ایرانی باشد، دارای اهمیت است.
در این صورت، کشور ایران به‌عنوان کشور محل تبعیت فرد می‌تواند اقدامات قانونی خود را انجام دهد.
۳. وقوع جرم و فرود هواپیما در ایران
یکی از شرایط دیگری که برای رسیدگی به جرائم در هواپیماها مطرح شده است، این است که اگر بعد از وقوع جرم در حین پرواز، هواپیما در خاک ایران فرود آید، محاکم ایران صلاحیت رسیدگی به پرونده را دارند.
این شرط موجب می‌شود که اگر پرواز بین‌المللی در مسیر خود با وقوع یک جرم مواجه شود و در نهایت هواپیما در فرودگاه‌های ایران فرود بیاید، حتی اگر دیگر شرایط ذکر شده برقرار نباشد، دادگاه‌های ایران می‌توانند پرونده را بررسی کنند.
این بند به‌ویژه برای مواقعی که محل وقوع جرم دقیقاً مشخص نیست یا در داخل فضای هوایی چند کشور رخ داده، اهمیت زیادی دارد.
سوالات متداول:
1. چطور می‌تونم شکایت کنم از ایرلاین؟
اگه از خدمات ایرلاینی ناراضی هستی، می‌تونی از طریق شماره‌های تلفن سازمان هواپیمایی کشوری مثل ۶۱۰۲۲۰۱۵ یا ۶۱۰۲۳۵۵ تماس بگیری.
همچنین می‌تونی ایمیل بزنی به www.shekayat@cao.ir یا از فکس استفاده کنی به شماره ۶۶۰۴۸۰۰۷.
2. چطور شکایتم رو آنلاین ثبت کنم؟
برای ثبت شکایت آنلاین، فقط باید از ایمیل استفاده کنی و شکایتت رو به آدرس www.shekayat@cao.ir بفرستی.
تمام جزئیات پرواز رو هم بنویس، مثل شماره پرواز و تاریخ تا بتونن راحت‌تر رسیدگی کنن.
3. اگر مشکلی توی پرواز خارجی پیش بیاد، ایران می‌تونه رسیدگی کنه؟
بله! طبق قانون، اگه جرم یا مشکلی توی پرواز خارجی پیش بیاد و یکی از شرایط خاص مثل آسیب به امنیت کشور ایران یا فرود هواپیما در ایران پیش بیاد، سازمان هواپیمایی کشوری ایران می‌تونه رسیدگی کنه.
4. آیا می‌تونم شکایتم رو حضوری به سازمان هواپیمایی ببرم؟
بله، می‌تونی حضوری به دفتر سازمان هواپیمایی کشوری بری. آدرسش هم در فرودگاه مهرآباد تهران، به سمت ترمینال‌های ۴ و ۶ هست.
اما پیشنهاد میکنم اول از طریق تلفن یا ایمیل اقدام کنی تا مطمئن بشی که نیازی به مراجعه حضوری نیست.
